Familieverhoudingen

Allereerst, wat heel fijn dat deze rubriek er is. Er kunnen dingen zijn waar je zoveel last van hebt dat je er niet mee naar buiten durft. Wat fijn is het dan dat het hier kan. Wij zijn gehuwd en hebben drie kinderen. Mijn vrouw was weduwe en had twee kinderen. Waar we samen heel erg mee zitten is het volgende: We hebben van twee kanten een familie die heel veel op elkaar lijkt, met name in hoe met dingen wordt omgegaan. Heel snel verwijten, beschuldigingen, veroordelingen en beoordelingen, weinig ruimte voor verschil, geen respect en acceptatie en elkaar vrijlaten, enz. Mijn vrouw heeft hier, toen zij nog thuis woonde, heel veel onder geleden. Nu zijn we al in de veertig en nog steeds heeft het (te) veel impact op ons. Nu krijgen we ook van de andere kant verwijten, als zijnde dat de een de ander zou claimen, waardoor de familiecontacten niet de vorm krijgen die de andere partij wil. Toen wij verkering kregen, was dat een heel andere verkering dan als je jong bent. Mijn vrouw had een gezin met twee kinderen. Ik was nog nooit gehuwd geweest. We moesten niet alleen een relatie opbouwen met elkaar, maar ook met de kinderen. Dat was niet eenvoudig. We zagen elkaar alleen in de weekenden, maar dan ook nog niet eens iedere week omdat een van ons soms dienst had voor het werk in de weekenden. Zo vloog de tijd. Wij waren dan best ook vermoeid en we hadden dan niet zo de behoefte aan allerlei familieverplichtingen. We gingen wel naar de familiedagen etc., maar stelden wel heel erg onze grenzen. Dat is ons zeer kwalijk genomen. De verwijten waren niet van de lucht. Een aantal broers en zussen weigerde zelfs op onze huwelijksdag te komen. Wij hebben uitgelegd dat het niet persoonlijk was, maar dat wij er echt even niet aan toe konden komen, we even ruimte nodig hadden, onze verkering niet een alledaagse is, en dat het wel weer zou komen... Hoewel wij een andere behoefte hebben aan contact dan dat de verwachting van anderen naar ons toe is. Het vreemde is dat men heel veel verwacht, maar dat de verwachtingen passen niet bij een wederzijdse relatie. Want wij hebben bijvoorbeeld nooit medeleven, begrip gehad voor onze wens/behoefte. Felle verwijten en harde acties, dat wel. En nog steeds duren die voort. Zo langzamerhand gaat dit zoveel van ons kosten, dat we zelfs voor elkaar en de kinderen uitgeput raken. We kunnen niet voldoen aan de hoge eisen en we doen het toch nooit goed, wat we ook maar doen. We mogen blijkbaar niet anders zijn. Er zijn tal van meningen over ons: we zouden de contacten niet belangrijk vinden, we zouden teveel contacten hebben losgelaten, we zouden claimen, etc. Terwijl wij juist onze eigen weg proberen te gaan, hebben we het gevoel dat ons dit van beide kanten zeer wordt kwalijk genomen. Onze gezinnen van herkomst lijken ook heel erg op elkaar in hoe de dynamiek in het gezin is. Daarin is altijd veel kramp en spanning geweest, met uitingen van veel verwijten, veroordelingen, beschuldigingen. We laven ons als we bij goede vrienden zijn en onszelf mogen zijn. We voelen dat zij onze keuzes niet alleen begrijpen, maar ook zelfs verstandig vinden. Toch lijden we heel erg onder alle verwijten, zo erg dat het momenteel aan ons beider gezondheid knaagt. We willen niet breken met de families, maar hoe moeten we verder zodat we ook weer de energie in ons eigen huwelijk en gezin kunnen stoppen. Als we een brief schrijven dat we van iedereen houden, maar onze keuzes uitleggen, dan volgen er brieven met nog meer verwijten. We staan zo met onze rug tegen de muur. Moeten we dan breken om onze gezondheid te beschermen? Dat willen we niet, maar we trekken dit niet meer. We kunnen niet onszelf zijn. We zijn beiden 'harmoniezoekers' en mensen van het echte contact. Maar dit lukt ons echt niet en we hebben het zo moeilijk samen. We hadden beiden gehoopt dat een van onze families anders zou zijn en wel die warme deken zou zijn. Waar we onszelf konden zijn... Enerzijds doet het ons goed dat we bij elkaar herkenning vinden, anderzijds verzwaart het ons leven wel heel erg. We brengen het ook bij de Heere, maar het duurt al jaren en jaren en we raken steeds verder uitgeput. Wat is nu het beste om te doen?

Beste vriend,

Inderdaad fijn dat mensen met bepaalde vragen die ze niet zo gemakkelijk naar buiten brengen terecht kunnen bij Refoweb. Heel verdrietig wat jullie meemaken: familieverhoudingen die niet goed zijn, wat al vele jaren voortduurt. U schrijft dat uw vrouw daar, toen ze nog thuis woonde, al in haar familie onder geleden heeft. Dat moet voor haar wel heel moeilijk geweest zijn, temeer omdat ze weduwe was en twee kinderen had. Nu zijn jullie getrouwd, voor uw vrouw dus het tweede huwelijk, voor u het eerste, en nu zijn de familieverhoudingen van bèide kanten niet goed. Dat is extra verdrietig.

Natuurlijk is het  allerbelangrijkste dat jullie het samen en met de kinderen goed hebben. Heel  begrijpelijk ook dat jullie verkering anders was dan, zoals u schrijft, wanneer je jong bent. En ook dat jullie weinig behoefte hadden en hebben aan allerlei familieverplichtingen, mede omdat jullie door drukke werkzaamheden elkaar alleen in de weekenden zagen en soms, vanwege dienst van een van jullie, niet eens elk weekend. Ik denk dat ieder er in normale omstandigheden begrip voor zal hebben dat je dan niet aan allerlei familieverplichtingen toekomt of er zelfs weinig of geen behoefte aan hebt. Maar jullie familie heeft dat begrip kennelijk niet. Ook dat een aantal broers en zusters niet op jullie huwelijksdag waren zegt, als ik uw vraag goed lees, meer van hen dan van (een van) jullie. Nu is uw vraag: wat moeten we doen? Jullie lijden aan de slechte verhoudingen. U schrijft dat jullie en ook de kinderen er uitgeput van raken, temeer daar het al vele jaren duurt.

Om met dat laatste te beginnen: Dat moet niet, laat ik dat meteen maar zeggen. Jullie hebben er recht op jullie eigen leven te leiden en gelukkig te zijn in je eigen gezin. Daarin mogen jullie, natuurlijk met in achtneming van, voor zover mogelijk, goede omgang met elkaar, je eigen weg gaan. Maar hoe nu verder?

Ik probeer een paar dingen op een rijtje te zetten:

1. Ik denk dat het heel belangrijk is dat jullie er duidelijk in zijn waar jullie grenzen liggen. Bijvoorbeeld: we komen alleen op een verjaardag van broer of zuster of op een bijzondere gedenkdag, maar niet bij andere gelegenheden. Of (dat is net zo goed jullie recht): we komen niet op verjaardagen, maar alleen op een bijzondere gedenkdag. Of: we komen alleen als we er een goede mogelijkheid voor hebben, maar anders niet. Als het maar duidelijk is waar die grenzen van jullie liggen en in die grenzen één lijn proberen te trekken. Belangrijk is daarbij wel, bijvoorbeeld bij een verjaardag, dat je een teken van meeleven geeft, bijvoorbeeld door een telefoontje, een kaart of (minder persoonlijk) een mailtje.

2. Wonen de broers en zusters in hetzelfde dorp/stad, dan is het wat moeilijker. Het kan zijn dat men dan gauwer een bezoekje verwacht. Toch mogen jullie, lijkt me, ook dan je eigen weg gaan, afhankelijk van de omstandigheden. Pas er wel voor op als jullie in hetzelfde dorp/stad of dichtbij elkaar wonen, dat er geen praatjes of roddels over elkaar komen en de een tegen de ander uitgespeeld kan worden. Jullie kunnen natuurlijk niet verhinderen als dat onder broers en zusters gebeurt, maar pas er voor op daar zelf geen aanleiding voor te geven. Heel gemakkelijk kun je iets tegen een ander zeggen dat verkeerd overkomt of verkeerd wordt overgebracht en dan wordt de kloof alleen maar groter. Het is niet voor niets dat de Heidelbergsche Catechismus in zondag 43 (het negende gebod), in een tijd dat veel mensen in hetzelfde dorp/stad bleven wonen, spreekt van "iemands woorden verdraaien, achterklap en gemakkelijk oordelen of veroordelen." De Catechismus noemt dat heel zwaar geladen, maar terecht: "eigen werken van de duivel."

3. Ik weet niet of jullie tot dezelfde kerk als (sommigen van) de broers en zusters behoren. Als dat zo is, is het misschien mogelijk er met de predikant of voorganger over te spreken, zónder dat je van hem mag verwachten dat hij het probeert op te lossen. Dan kan namelijk gauw het verwijt van de een of ander komen dat je de dominee/voorganger op hen hebt afgestuurd. Maar een dominee/voorganger, die de omstandigheden van jullie en de familie kent, kan wellicht adviezen geven. In ieder geval zal hij jullie kunnen bemoedigen, en (dat mag ik toch ook wel zeggen, beste vriend?) als dat nodig zou zijn, vermanen. Als de broers en zusters trouwens naar dezelfde (of andere) kerk gaan zullen ze van tijd tot tijd toch horen wat bijvoorbeeld de apostel Paulus schrijft: "Indien het mogelijk is, zoveel in u is, houdt vrede met alle mensen", of, zoals de Herziene Statenvertaling zegt: "Leef zo mogelijk, voor zover het van u afhangt, in vrede met alle mensen" (Rom. 12:18). Dat is overigens ook een goede regel voor jullie, evenals voor iedereen.

4. Gelukkig dat jullie goede vrienden hebben bij wie jullie je, zoals u schrijft, van tijd tot tijd laven. Pas er voor op dat broers en zusters niet kunnen zeggen dat jullie wel veel bij vrienden komen, maar niet bij hen. Ik zeg daar bij: Als dat wèl zo zou zijn, is dat jullie goed recht. Een goede vriend kan beter zijn dan een minder of niet-goed familielid, maar toch: probeer te vermijden dat kloven groter worden.

5. U schrijft dat een brief schrijven om alles nog eens uit te leggen niet helpt, omdat er dan brieven terugkomen met nog meer verwijten. Verdrietig! Maar: niet doen dan! Het feit dat er broers en zusters niet op jullie huwelijksdag kwamen lijkt me een aanwijzing dat er met hen niet veel te beginnen valt.
 
Ik kom terug op de woorden van Paulus in Rom.12:18: Hoe moeilijk het ook is, laten die woorden ook voor jullie een goede regel zijn. Daarbij zet ik een streep onder de woorden: "voor zover het van u afhangt." Meer kunnen jullie niet doen dan zó proberen te leven en te handelen dat de ogen van God over jullie handel en wandel kunnen gaan.

En verder: ik onderstreep nog eens wat ik in het begin schreef, dat het allerbelangrijkste is dat jullie het samen met elkaar en met de kinderen goed hebben. Dankbaarheid mag er zijn dat jullie tot een huwelijk kwamen, dat jullie ook samen kinderzegen ontvingen en dat de kinderen het met jullie en met elkaar goed hebben. Het zal misschien niet altijd gemakkelijk zijn omdat de kinderen uit verschillende huwelijken komen. Destemeer is het belangrijk dat jullie een fijn gezin hebben waarin, om het met de woorden van de berijmde Psalm 25 te zeggen, oprechtheid en vroomheid jullie behoeden. God zegene en sterke jullie daarbij.

Ds. H. Veldhuizen

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Veldhuizen

• Geboortedatum:
  02-01-1938
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Wapenveld
• Status:
  Inactief

244 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven