Vraag
In het boek "God, waarom?" van Jos Brink (prachtig boek trouwens, maar wel vrijzinnig) las ik dat het tafelgebed "O Heer, wij danken u van harte" door Arminius gedicht is. Dat verraste mij, want het gebed behoort tot de “Enige Gezangen” achter in het psalmboek. Kan iemand mij er meer over vertellen?
Antwoord
Beste vrager,
Het gebed: “O Heer’ wij danken U van harte”, is een bekend gebed en wordt vaak na het eten
gebeden. Zeker gebeurt dat door de kinderen voordat vader of moeder het vrije dankgebed uitspreken. Van wie is het afkomstig? Kan het van Arminius zijn, zo is jouw vraag?
Voor in het psalmboek staat vermeld dat dit gezang ontleend is aan de berijming van Hendrik Ghysen. Ghysen was een goud- en zilversmid en tevens voorzanger in de Amstelkerk te Amsterdam. Hij stelde zijn berijming samen uit zeventien eerdere berijmingen, waaruit hij telkens de beste regels koos. In 1686 (hij was toen 26 jaar) publiceerde hij zijn psalmboek onder de naam “De Hoonig-raat der psalmdichten.” Waarom die naam? Evenals een bij honing uit vele bloemen vergadert, zo heeft hij uit vele berijmingen de heilzame kruiden getrokken en samen gemengd tot een smakelijke, vermakelijke en hartsterkende compositie.
In de marge heeft hij bij de regels de naam vermeld van de dichters aan wie hij de regel ontleende. Zo staan bij dit vers vermeld de namen van Jacobus Clercquius en van Six van Chandelier. Deze beiden zijn van gereformeerde signatuur. Het behoort niet tot de onmogelijkheden dat deze beide dichters op hun beurt weer gebruik gemaakt hebben van anderen, bv. Arminius.
Ghysen nam trouwens ook wel van remonstranten regels over, voor zover ze geschikt waren. Het belangrijkste is dat het bijbels verantwoord is en dat is dit gebed zeker.
De oorspronkelijke tekst van Ghysen luidde:
O Heer wij danken u van herten/
Voor uwes seegens overvloed:
Daar meenig mensch/ eet brood der smerten/
Hebt gy ons weeder wel gevoed.
Doch geef dat onse ziele niet
Aan dit vergank’lik leeven kleef/
Maar alles doe na uw gebied/
En eind’ljk eeuwig by u leef.
Hopelijk ben je tevreden gesteld.
Ds. A. K. Wallet
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.K. Wallet
- Geboortedatum:17-06-1939
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Schoonrewoerd
- Status:Actief
Bijzonderheden:
emeritus
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Het verrast je dat het gebed 'o Heer, wij danken U van harte' door Arminius gedicht zou zijn en dat dan zomaar achter in ons psalmboek staat.
Het klinkt een beetje of je het gebed opeens minder goed vind nu je weet dat het wel eens van Arminius gekomen kan zijn.
En ook alsof het dan niet bij de gezangen zou mogen staan.
Al zat Arminius op bepaalde punten fout dan betekend dat nog niet dat alles van hem verkeerd is!!
Maar hopelijk bedoel je het niet zo.
Er zijn zo veel oudvaders/schrijvers enzo die op bepaalde punten fout zaten en die zonder problemen geaccepteerd worden. (met uitzondering van de fouten mag ik hopen)
Op welke punten zat Arminius volgens jou fout?
Enne....zat hij wel fout? of legde hij alleen op andere elementen van dezelfde zaak wat meer de nadruk?
Hij leerde dat er geen volharding der heiligen is, dat is niet alleen een accent verschil. Vogens hem kan je het geloof ook weer kwijtraken, nou kan dat in je beleving wel maar van Gods kant kan dat niet.
Ook klopt het niet dat God verkiest op grond van voorzien geloof, zo kan je dat niet zeggen.
Ik vind de manier waarop hij het evangelie bracht (voor zover ik weet) helemaal oké.
Hij legde sterk de nadruk op de menselijke verantwoordelijkheid en dat moet ook zo staat het in de Bijbel.
Dat hij wat dogmatische foutjes had doet mi niets af van de manier waarop hij het evangelie bracht.
De kant van de menselijke verantwoording bracht hij zuiver en daar hebben wij mee te maken.
bedankt voor je toelichting.
