Als ik Calvijn was geweest, dan had ik het niet echt fijn gevonden dat er 500 jaar na mijn geboorte op deze manier aandacht aan dat feit wordt geschonken. Niet alles heb ik van deze reformator gelezen, maar inmiddels denk ik toch wel zóveel over hem te weten, dat hij absoluut niet zoveel aandacht aan zichzelf besteed zou willen zien.
Als dienstknecht van de Allerhoogste God wist hij zich slechts uit genade gezaligd. Dat deed hem ook wijzen op de enige Weg der zaligheid, Jezus Christus. Calvijn wees van zich áf. Dat hij, als werktuig in Gods handen, tot grote zegen is geweest, staat buiten kijf. Maar dit nu... Moet dat zó? Wat doen wij nu? Wij -schrijvend sluit ik mij zelf er bij in, hoewel ik dat niet zo voel...- halen Calvijn nog weer eens tevoorschijn, stoffen hem waar we het nodig vinden weer wat af. Blijkbaar vinden we het belangrijk dat we meer kennis over hem krijgen. We gaan er een slaatje uit slaan. Uitgeverijen wrijven zich in de handen, reisbureaus proberen mensen te krijgen voor een Calvijnreis, er is zelfs al een Calvijnwijn, te koop in de Calvijnwinkel... Het moet toch niet gekker worden!
Ik word er treurig van. Hoe schrijft Petrus dat welgemeende advies aan ons? Hij heeft het niet over Calvijn, of enig ander mens, nee, hij zegt: "Wast dan op in de genade en kennis van onze Heere en Zaligmaker Jezus Christus." Ik zie een opvallend verschil. Al máándenlang kunnen we lezen over het in aantocht zijnde Calvijnjaar. Een greep uit de nieuwe woorden die ik inmiddels tegen ben gekomen: Calvijnexpositie, Calvijnevenementen, Calvijnbiografie, Calvijnprojecten, Calvijnherdenking, Calvijnforum - laat ik maar stoppen. Het voelt niet goed om dit allemaal te lezen. Er zijn Calvijnwerkgroepen en -comités. Wat is men alleszins ijverende voor de goede zaak..., opdat we een héél jáár lang ons bezig kunnen houden met allerlei activiteiten die rondom deze honderden jaren geleden geboren man worden georganiseerd.
Ik denk aan Advent. Aan de geboorte van de Heere Jezus. Vier weken (slechts vier weken!) voor Kerst wordt stilgestaan bij de aankondiging van Zijn geboorte. Twéé dágen hebben we er voor uitgetrokken om Zijn geboorte op zich te vieren. Het verschil vind ik schrijnend.
Boeken komen uit. Getiteld als bijvoorbeeld het dagboek "365 dagen met Calvijn". Of een spreukenboek, met voor even zovele dagen een spreuk van hem. "Och Heere," schreit mijn hart, "wat moet ik toch met Calvíjn? Laat mij toch U kennen en U meer en meer kennen en liefhebben en dienen. Calvijn leidt mij af van U. Uw Woord is mij een onuitputtelijke Bron." 365 dagen met de Heere, wat zal dát een vreugde zijn!
Inmiddels zijn er al plenty data bekend waarop bekende en minder bekende sprekers het woord zullen voeren. Ik schaam mij. Het is Calvijn voor en Calvijn na. We kunnen nadenken over zaken als wat het betekent om in een calvinistische traditie te staan. Wil ik eigenlijk, ja, wil ik nu nog wel een calvinist genoemd worden?
Waarom word ik een christen genaamd? Ik mag het belijden met de woorden uit de catechismus. Maar wat héb ik er mijn handen aan vol! Een leven lang is niet genoeg om te beseffen wat het inhoudt dat ik door het geloof een lidmaat van Christus ben.
En deel heb aan Zijn zalving
En christen ben - opdat ik Zíjn Naam (ja, inderdaad: niet een andere naam) belijde
En mijzelven tot een levend dankoffer Hem offere
En ook nog eens met een vrij en goed geweten in dit leven tegen de zonde en de duivel strijde
En dan -pure genade!- hiernamaals in eeuwigheid met Hem over alle schepselen regere.
Nee, als ik dit nog weer eens tot me door laat dringen, dan heb ik geen tijd meer voor Calvijn. Dan onderzoek ik Gods Woord en drink Zíjn woorden in. Dan kom ik op mijn zoektocht Paulus tegen die tegen de Filippenzen zegt dat hij álle dingen (Calvijn incluis, al had Paulus daar nog geen weet van) schade acht te zijn, om de uitnemendheid van de kennis van Christus Jezus, om Wiens wil hij al die dingen schade gerekend heeft.
Paulus liep niet in de winkel te zoeken naar wijn met het label Calvijn. Opdat ik Christus moge gewinnen, schrijft hij, en in Hem gevonden worde. Wat een heerlijk doel! Paulus, mag ik méézoeken met u, wetend dat ik niet uit mijzelf gerechtvaardigd word maar uit God, door het geloof? Want ik wil, net als u, Hém kennen. Daar ben ik al druk genoeg mee. Nee, dan moet Calvijn hier maar even wachten, en hoop ik hem later, in de hemel, te spreken, waar we samen zullen wijzen naar het Lam, Dat ons kocht met Zijn bloed. Uit Hem, en door Hem, en tot Hem zijn alle dingen. Hém zij de heerlijkheid in der eeuwigheid. Hallelujah!
