Niet appelerend, maar beschrijvend gepreekt

Op biddenvoordegg.nl (site bestaat niet meer, red.) staat eigenlijk verwoord welk gevoel mij ook altijd bekruipt als ik een Ger. Gem.-dominee hoor. Dat is eigenlijk het volgende: de oproep tot bekering en geloof wordt min of meer gemist. Er wordt niet appelerend, maar beschrijvend gepreekt. In een notedop: God werkt eerst een droefheid naar God, dus dan zie je jezelf in Gods licht, krijg je droefheid over de zonde, ga je proberen jezelf te verbeteren, zie je dat het niet lukt, onmogelijk is en uiteindelijk krijg je oog voor Christus (en het geloof in Hem). Deze beschrijvende prediking komt al vreemd over, omdat de Bijbel toch duidelijk andere taal spreekt. Daar wordt vele malen opgeroepen tot geloof en bekering. Maar, zo zegt men in de Ger. Gem., dat kan een mens niet uit zichzelf vandaan (en dat is natuurlijk uiteindelijk ook zo). De oplossing om de mens dan toch enigszins aan te zetten tot activisme, is het gebed. Waar een geliefkoosd gezegde dan is: opent uwe mond en eist van mij vrijmoedig... enz.

Nu vraag ik me dan echt af, kan een mens wel bidden dan (link met de site, want daar staat ergens "gelukkig kan iedereen nog bidden"). Dus vooral in het licht dat een onbekeerd mens, een mens van nature niet kan geloven, zich niet kan bekeren... waardoor hij in de Ger. Gem. nauwelijks opgeroepen hiertoe wordt, is het vreemd dat hij wel tot het gebed opgeroepen wordt (wat hij van nature toch ook niet kan?). Zowel voor het bidden, als het zich bekeren, als het geloven is het toch de eis dat dit met een oprecht hart gebeurt? Waarom deze merkwaardige afwijking?

Deze vraag beantwoorden is niet gemakkelijk. Zeker niet omdat het mij niet duidelijk is, of iemand zelf tot het genoemde kerkverband behoort en vanuit welke intentie deze vraag opkomt. Voorlopig wil ik volstaan met een enigszins beknopt antwoord, als het lukt.

Mijn eerste opmerking is deze: wat wordt er generaliserend gesproken. Zo kan ik elk kerkverband bekritiseren. Variërend van Oud Geref. tot PKN. In elke situatie kom je een dergelijke prediking tegen. Dus ik ontken niet wat je zegt, maar ga ik te rade bij én van de anderen dan kom ik ook met behoorlijke kritiek. Is dat nu de bedoeling? Een beschrijvende prediking, ja die komt voor. Maar beschrijft de Bijbel ook niet hoe een zondaar tot geloof komt? De tekst over de droefheid naar God is zuiver Bijbels, niets mis mee. En oog voor Christus krijgen is ook niet altijd heel snel, daar kan ook een tijd over heen gaan. De discipelen had beslist weinig geleerd in de drie jaar van Christus onderwijs. Zij wilden Hem zelfs tegenhouden van de kruisweg. Dat wordt ons duidelijk beschreven in de Evangeliën. En wat betreft je opmerking over een appelerende prediking? Dat aspect mag in een preek niet ontbreken, maar of het altijd moet overheersen, daar zet ik zo mijn vraagtekens bij. Maar laat het duidelijk zijn: een preek waarin de oproep tot bekering en geloof ontbreekt, is geen bijbelse prediking.

En dan de rest van de vraag/opmerking, die komt mij toch wat oneigenlijk over. Je zegt zelf dat een mens niets kan aannemen vanuit zichzelf en wanneer de ander dit in de preek zegt, wordt het bekritiseerd... Of begrijp ik het verkeerd? En dan het gebed. Een waar gebed is van de Heilige Geest. Daar zijn we het over eens. Paulus heeft veel gebeden voor zijn bekering, maar het was een stank in Gods neusgaten. En het eerste wat Lukas meldt na het ingrijpen van God is:... en zie: hij bidt. Bidden is te leren. En dat wil God ook. Laten we a.u.b. God geen weg voorschrijven. Wanneer er nood is in het natuurlijke, dan redeneren we niet. Dan roepen we om hulp! Als het nood is in je ziel, dan zeg je niet meer: ik kan niet bidden, maar dan roep je, schreeuw je, zucht je tot God. Zie de gelijkenis van de Farizeeër en de tollenaar. De tollenaar bad: O, God, wees mij DE zondaar genadig. Zondaren gaan bidden, smeken en roepen tot God. Waarom? Omdat ze vanuit de prediking horen, dat ze zich niet kunnen bekeren, niet kunnen geloven, niet kunnen bidden, maar... ze gaan het met alle kracht proberen. En in die weg leer je het persoonlijk, bevindelijk, dat je het niet kunt. Niet van horen zeggen, niet uit luiheid, niet om je te verschuilen, maar dan word je waar, eerlijk voor God.

Ik zie eigenlijk geen afwijking. Vele psalmen geven duidelijk aan dat zondaren gaan roepen tot de Levende God. En ook de catechismus leert het ons! Zie de zondagen over het gebed. Er moet toch in het leven van gelovigen een moment komen, dat ze bekeerd worden. En dat tijdstip is toch niet altijd aan te geven, maar uit de vruchten (o.a. het gebed) blijkt dat ze de Heere hebben leren kennen. Jammer, dat jij wellicht niet altijd de prediking hebt beluisterd, die ook in de Geref. Gem. gepreekt wordt. Zowel oproepend, appelerend, onderwijzend, soms ook beschrijvend (ik weet het), aandringend. Ik zal geen predikanten noemen, dan zou ik wellicht anderen vergeten en te kort doen, maar in de achterliggende maanden heb ik vele malen mogen horen: Wend u naar Mij toe, al gij einden der aarde, en wordt behouden, want Ik ben God en niemand meer. Zelfs een predikant boven de 80 riep het onze jongeren toe: Als het voor mij kan, dan kan het voor jullie zeker. Is dat geen aanbod van genade? En dat zijn gelukkig geen uitzonderingen. ’t Is maar hoe je luistert, hoe je hart gesteld is, willen we het nog wel horen?

Wellicht een beetje scherp, maar de vragen logen er ook niet om. Graag een reactie, als niet alles op de juiste wijze is overgekomen. Wees er van overtuigd, dat de Heere aan geen kerkverband gebonden is. Hij gaat door, dwars door alle menselijk falen heen. Laat dit jouw en mijn gebed zijn: Doorwaai de hof van de kerk, doorwaai de hof van mijn hart! Met de Noordenwind van de ontdekking (die is ook nodig) en de Zuidenwind van de vertroosting. En bid het dan maar met de dichter van psalm 35: ‘Vertroost mijn ziel, in haar geweên en zeg haar: IK ben uw heil ALLEEN!

’t Is toch nog langer geworden, als ik had voorgenomen. Sterkte in alles. Zoekt de HEERE en leeft!

Met hartelijke groeten van een ambtsdrager uit de kerk, waarvoor anderen willen bidden... akkoord, maar wie (welk kerkverband) heeft dat niet nodig? Het gebed is de ademtocht van de ziel en een onfeilbaar kenmerk van waar geestelijk leven. Bid en u zal gegeven worden, zoekt en gij zult vinden, klopt en u zal opengedaan worden!

Dit artikel is beantwoord door

B.S. van Groningen

• Geboortedatum:
  25-04-1951
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Hendrik-Ido-Ambacht
• Status:
  Inactief

120 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven