Vraag
Er wordt door veel van onze predikanten in de Gereformeerde Gemeenten gepreekt over "armmakende genade." Vaak wordt dan de tekst uit Zefanja 3 geciteerd :"Maar Ik zal in het midden van u doen overblijven een ellendig en arm volk; die zullen op den Naam des HEEREN betrouwen." Zo wordt deze tekst (uit zijn context gehaald) vergeestelijkt en als voorbeeld gebruikt voor de beleving van een kind van God. Een mens wordt arm en ellendig gemaakt en pas in die weg komt God naar de zondaar toe om Zichzelf te openbaren. Ik meen dat ds. A. T. Vergunst hier ooit een verhelderende preek over gehouden heeft. Kan hij daar iets over zeggen?
Antwoord
Beste vriend of vriendin,
Ik kan me niet herinneren hier ooit een preek over gehouden te hebben. Dus daar kan ik je niet mee helpen. Op zich is de tekst die je aanhaalde heel mooi en ik zal de woorden zeker weleens aanhalen in een preek.
Waarom is het een mooie tekst? Omdat het zo teder is. God spreekt in die woorden een waarheid uit die als een glas water in een droge woestijn is. Want als je jezelf gaat leren kennen, dan zal je ook ontdekken dat we arm en ellendig zijn. Arm en ellendig omdat we niet in staat zijn om God te verheerlijken, om Hem lief te hebben zoals Hij ons beveelt, om als Christus te zijn in onze liefde tot God en tot onze medemensen, zelfs hen die ons al lief zijn. Deze geestelijke armoede waarin we ook God niet kunnen geven wat Zijn recht billijk eist, maakt je ellendig.
Ik las ergens dat het oud-Nederlandse woord ellende betekent: buiten het land. Wel een sprekend beeld van het feit dat de HEERE God ons buiten het paradijs zette met de deur op slot. Schuldig, zondig en buiten staan. Zijn het niet de drie kernwoorden die ons uitbeelden?!
Nu is het waar dat juist Gods ontdekkend licht deze arme en ellendig staat (die we allen hebben in onze val in Adam) gaan verstaan. Het is niet zo dat de Heilige Geest dit werkt, maar het aan ons ontdekt. Dat is de vrucht van Zijn voorbereidend werk om ons tot Christus Jezus te leren hongeren en dorstigen. Erken je dat? Voordat je eigenlijk je zonde als zonde ervaarde en voordat de scheiding tussen God en jou je ging drukken, en voordat je gaat ontdekken dat je beste pogingen om jezelf te verbeteren op niets uitlopen, heeft Christus eigenlijk helemaal geen waarde. Erken je dat?
Nog iets over deze zin: "Een mens wordt arm en ellendig gemaakt en pas in die weg komt God naar de zondaar toe om Zichzelf te openbaren." Ik zou het anders zeggen. God ontdekt ons aan onze geestelijke ellende en armoede en door deze kennis ontdekken we dat we verloren zijn, tenzij er een weg is waarin God wordt verheerlijkt. Deze weg wordt ook bekend gemaakt door de Heilige Geest die ons zielsoog gaat trekken naar de Heere Jezus en in die ontdekking leidt Hij ons om tot Jezus te komen op Zijn roep en ons aan Hem toe te vertrouwen.
Zelfs nadat we ons in het geloof aan de Heere Jezus kunnen toevertrouwen, en iets mogen ervaren van het verlossende van Zijn werk in je ziel, zal je naast een diepe vreugde en vrede toch blijven ervaren dat we arm blijven. Is dat niet de klacht die Paulus, zover gevorderd in het geestelijke leven, toch nog uitdrukt in Romeinen 7? Ik zou niet zeggen dat ik me op dezelfde manier ellendig voel als voordat ik tot het geloof in Christus mijn toevlucht nam en in Zijn werk vrede gevonden hebt. Nee, dat niet meer want door het geloof Zijn we overgeplant in het koninkrijk van God en door het geloof verenigd met de Heere Jezus. Zijn gerechtigheid werd de mijne en mijn zonden zijn door Hem overgenomen. Wat een heerlijke ruil mag de gelovige ervaren die door het geschonken geloof antwoord kan geven op de roepstem tot Hem te komen en ons Hem ons ja-woord van het geloof geven (Johannes 1:12-13).
Maar dat neemt niet weg dat we arm blijven in onze pogingen om een heilig leven te leiden. Die armoede zal Gods kind ervaren tot het einde van zijn aardse loopbaan, maar GEEN stap erna meer!
Het is wel belangrijk dat iedere predikant niet alleen het eerste gedeelte van deze woorden citeert. Daar is absoluut geen vrede in het kennen van je armoede en ellende. Alleen in de geloofskennis en het hartelijke vertrouwen in Jezus Christus is onze zaligheid. Het tweede gedeelte, dat spreekt over het vertrouwen in de naam van de HEERE, is natuurlijk het belangrijkste van deze tekst. Er is hoop, er is verwachting, er is een toekomst voor hen die in het geloof op de Naam van de HEERE vertrouwen.
Dus in dat opzicht mag die tekst best gebruikt worden als een illustratie van de geestelijke gang van al Gods kinderen, hoewel het niet direct in de context van het hoofdstuk past. De vraag is of dat mag? Mijn inziens wel. Paulus doet dit ook geregeld in zijn brieven. Bijvoorbeeld, als Mozes schrijft over hoe de dorsende os niet gemuilkorfd mag worden gedurende zijn werk, zo trekt Paulus daar een geestelijke boodschap uit. Soms worden er teksten aangehaald in de brieven waarin de oorspronkelijke betekenis wat anders wordt toegepast, ter illustratie van een bepaalde waarheid. Nu zijn wij geen apostelen, maar een tekst te gebruiken om iets wezenlijks te illustreren is niet onwettig.
Hartelijke groeten vanuit Nieuw Zeeland en may God bless you and us all.
Pastor A. T. Vergunst
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.T. Vergunst
- Geboortedatum:22-09-1961
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Carterton (Nieuw-Zeeland)
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
