Verdriet verwerken of verweven

Hoe kun je weten of je iets verwerkt hebt?

Beste vraagsteller,

Dat is wel een héél korte vraag, met waarschijnlijk een wéreld erachter! Nu ik niets meer weet dan deze negen woorden, kan ik ook maar beperkt antwoord geven. In ieder geval heeft verwerken áltijd te maken met verdriet dat je is overkomen òf verdriet dat je is aangedaan. En dat dan weer niet alleen gevoelens van verdriet geeft, maar tegelijk ook van rouw. Je moet afscheid nemen van iets of iemand. Is dat bij jou ook het geval? Realiseer je dan dat het niet vanzelf gaat. Sterker, rouwen is een wérkwoord. Je zou dus bijvoorbeeld iets kunnen lezen over rouwverwerking, waarin verschillende fases zijn te ontdekken. Zoals onder andere de fase van ontkenning, van boosheid, van aanvaarding. Fases, die niet precies achter elkaar volgen, maar ook door elkaar heenlopen. Je kunt niet zeggen: dit heb ik gehad, op naar het volgende. Juist dáár om heb ìk  moeite met het woord verwerken.

Ooit heb ik een lezing over rouwverwerking gehoord waarin de spreker zei dat je verwerken beter  verweven kunt noemen. En ja, dat vond én vind ik heel herkenbaar. Bedoeld werd dat verdriet blijft, het is deel van je leven geworden. Gelukkig kan het wél in heftigheid afnemen, bijvoorbeeld door het verdriet niet weg te stoppen! Je moet verdriet een plekje geven of je leert ermee leven, zeggen mensen ook wel. Maar verwéven gaat díeper: je neemt het mee in je leven, het is een deel van je geworden. Daarmee wordt het duidelijk dat vergéten van de dingen die je hebt meegemaakt niet hoeft. Sterker: dat kàn zelfs niet! Het is een ervaring, die deel van je is geworden. Ook al zien mensen dat niet aan de buitenkant!

Het verdriet dan maar wegstoppen? Nee, zeker niet. Het doet goed om verdriet te delen en moeiten uit te spreken op het juiste moment, tegen de juiste persoon! Dat wèl, want je zult ontdekken dat niet iedereen op ieder moment wil of kan luisteren naar jou verhaal. Gelukkig kun je op die momenten wel schrijven, in een dagboekje of zo. Juist door verdriet, moeite, zorg, rouw heen krijgt het een plaats tussen alle opgedane levenservaringen.

Heb je daarmee verwerkt? Nee, zeg ik, want op onverwachte momenten kan het verdriet in alle hevigheid terugkomen. Door een opmerking van iemand, een plaats waar je naar toe gaat, een geur die herinneringen oproept, een beeld op de televisie of in een film... het kan van alles zijn. Máár: na verloop van tijd reageer je minder heftig op het opgeroepen verdriet of het moeilijke moment dat je als het ware herbeleeft. Vanaf dat moment kun je zeggen, dat je het verweven hebt met het leven van vandaag. Het ís er wel, maar niet vanzelfsprekend ‘tranentrekkend’, hoewel dat soms ook zomaar wèl weer kan gebeuren. En dan als laatste: een keer huilen is niet erg, het is een pure emotie die je gerust mag uiten!

Heb ik een beetje antwoord gegeven?

Marijke Rots

Dit artikel is beantwoord door

C. M. Chr. Rots - de Weger

• Geboortedatum:
  18-02-1947
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Aalten
• Status:
  Actief

1503 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven