Vraag
Rachel had het tijdens de bevalling van haar jongste kind “hard in haar baren.” De vroedvrouw zegt dan: vrees niet, deze zoon zult gij ook hebben. Zou Benjamin in stuit geboren zijn? Anders had ze toch niet kunnen weten dat het een zoon was? En stuitbevallingen zijn vaak zwaarder dan gewone...
Antwoord
Een boeiende vraag, waar exegeten gemakkelijk overheen stappen. Achter de knappe Rachel schuilt een diepe tragiek. Haar uitgestelde trouwdag, haar aanvankelijke onvruchtbaarheid terwijl haar zus kind op kind baart, haar jaloerse karakter, haar chronische ontevredenheid. Ze verlangt zonen. En dan krijgt ze een zoon, maar meteen wil ze er meer. Het is nooit genoeg...
Rachel wordt ons hier getekend als beeld van de mens. De mens die verlangt en nooit de echte vervulling krijgt. En als de vervulling dan komt, grijpt hij er naast. Niet genieten van wat we
ontvangen, maar steeds weer gericht op wat we niet hebben.
Na Gods belofte aan Jacob dat een menigte van volken uit hem zou voortkomen (Gen. 35:11) lezen we dat Rachel opnieuw moet bevallen. Niet thuis of in het ziekenhuis, met alle benodigdheden bij de hand, maar onderweg, ergens tussen Bethel en Efrath. Onvoorstelbaar! Het wordt bovendien een heel zware bevalling. God had Jacob een groot nageslacht beloofd, maar die belofte hief de veroordeling uit Gen. 3 over het kinderen baren met pijn, niet op.
De vroedvrouw, gewoonlijk een oudere vrouw uit de clan, wijst er tijdens de zware bevalling nadrukkelijk op dat het een zoon is. Die opmerking moet Rachel bemoedigen in haar strijd om te overleven. Zonen waren immers veel meer in tel dan dochters.
Bij de geboorte van haar eerste zoon uitte Rachel de wens op nog een zoon. Die wens wordt nu vervuld, maar op een totaal andere manier dan ze bedoelde. Ooit had ze tegen Jacob gezegd dat hij haar kinderen moest geven, zo niet, dan zou ze sterven. Nu krijgt ze kinderen -meervoud!- maar sterft ze, juist door het krijgen van kinderen.
De vraag die je stelde was hoe de vroedvrouw kon weten dat het een zoon was. Was het een stuitbevalling? Dat moet inderdaad het geval geweest zijn, anders had die vroedvrouw op het moment toen de bevalling het moeilijkst was, dat niet kunnen zien. Een stuitbevalling heeft extra risico’s, omdat het moeilijkste gedeelte, het hoofdje, het laatste komt. In zulke gevallen schijnt er meer risico op een slechte samentrekking van de baarmoeder te zijn, met extra kans op een nabloeding. Ik las dat Rachel mogelijk gestorven zou zijn aan een zogenaamde uterusruptuur, het scheuren van de baarmoeder door te hard persen.
De dood van zijn geliefde Rachel moet voor Jacob heel zwaar zijn geweest. Toch neemt hij de naam die Rachel nog net aan het kind kan geven, niet over, vanwege de negatieve lading. Hij zorgt ervoor dat zijn zoon niet levenslang “zoon van mijn pijn” zal heten, maar “zoon van de rechterkant”, van de gelukskant. Een gelukskind, ondanks alles. Jacob ziet niet aan wat voor ogen is, maar dwars door alles heen mag hij zien op het werk van de Heere: twaalf zonen. Een vol getal. God die door de dood heen werkt!
Ds. H. Liefting
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H. Liefting
- Geboortedatum:21-02-1952
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Gouda
- Status:Actief
Bijzonderheden:
In 2017 met emeritaat.
