Groet elkaar met een heilige kus

Paulus zegt meerdere keren “groet elkaar met een heilige kus.” Nederlandse christenen doen dit niet en om eerlijk te zijn ben ik daar blij mee. Toch heb ik er geen rationele verklaring voor. Ik vraag me dus af of het wel bijbels is dat we dit niet doen.

Bedankt voor je vraag. Het is een vraag die heel wat meer Nederlandse Bijbellezers een keer tegenkomen. 

Vier keer roept Paulus er aan het einde van een brief gemeenten toe op: Groet elkander met een heilige kus (Rom. 16:16; 1 Kor. 16:20; 2 Kor. 13:12; 1 Thess. 5:26) en Petrus doet het aan het einde van zijn eerste brief ook: Groet al de broeders met een heilige kus (1 Petr. 5:14). Kennelijk was het in eerste christengemeenten een uitdrukking van geloofs- en liefdesgemeenschap. Waarschijnlijk afzonderlijk onder mannen en onder vrouwen. Het was niet zozeer een romantische uiting, als wel een soort begroetingskus, waarbij hoogstens op de wang gekust werd. Maar het was wel een duidelijke uiting van christelijke verbondenheid. 

Wat moeten wij ermee doen als wij dat lezen? De notie die hierin ligt verstaan en oppakken. En dat is, dat ons in de christelijke gemeente onderlinge verbondenheid en gemeenschap  geschonken wordt in en vanuit Christus en dat de gemeente geroepen is daaraan uiting te geven naar elkaar. 

Moeten we elkaar dus in de kerk ook gaan kussen? Die voor de hand liggende oplossing hoeft niet meteen de voor ons beste oplossing te zijn. Stel dat we de kus in onze Nederlandse gemeenten invoeren, zou dat meteen zorgen voor verbondenheid en gemeenschap? 

Laten we beseffen dat er cultuurverschillen zijn die hier meespelen. In Arabische culturen wordt de kus vrij algemeen gewaardeerd en gepraktiseerd, in Azië en Europa is dat een aantal tientallen procenten minder, in Centraal Amerika, grote delen van Afrika beleeft men er weinig positiefs aan. 

Als we de oproep van de apostel ter harte willen nemen, laten we dan vooral eraan werken dat we in onze gemeenten elkaar meer ‘zien’, elkaar kennen, herkennen, erkennen, ontmoeten, spreken, steunen. Zeker in grotere gemeenten mag daar best aan gewerkt worden. Want het is bepaald niet in de lijn van de oproep tot een heilige kus, als je wanneer je naar huis gaat de kerkganger naast je niet eens begroet hebt; als je nooit eens wat verder praat met je kerkbuurman- of buurvrouw; als je tal van gemeenteleden met wie je al jaar en dag in de kerk zit, nog nooit gesproken hebt. In de kerk hangen we niet als los zand aan elkaar, maar zijn we aan elkaar gegeven, op elkaar aangewezen, worden we opgeroepen tot liefdebetoon en geestelijke gemeenschap. Als je elkaar zelden of nooit groet, een hand geeft, hartelijkheid of meeleven toont, is het mooi als dat wel gaat gebeuren, dat is helemaal in de lijn van de oproepen van de apostel om elkaar te groeten met een heilige kus. 

Ik denk niet dat Nederlanders in de kerk meteen de kus moeten invoeren, maar als het wel zal gebeuren, laat het dan tussen mannen en vrouwen afzonderlijk blijven. Goed alternatief voor de kus is de ‘hug’ die ik in Canada nogal eens tegenkwam: elkaar omarmen, hoofden naast elkaar en het was een goede blijk van verbondenheid. 

Mannen en vrouwen mogen elkaar in de gemeente wel groeten, maar de woordgroet of de handdruk is in hun geval het maximale. Per slot van rekening worden we door de apostelen ook opgeroepen om kuis en eerbaar te blijven! 

Ds. A. de Lange

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A. de Lange

• Geboortedatum:
  06-03-1960
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Nieuw-Lekkerland
• Status:
  Actief

193 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven