Vraag
Ds. Van Holten schreef laatst op deze website het volgende: “Inderdaad is het zo dat er niemand op de wereld is die van God het leven krijgt als mens op deze aarde van wie al bij voorbaat vaststaat dat hij of zij door God verworpen is. God geeft geen enkel mens het leven met het doel om te verwerpen.” Verder: “Oorzaak van de verwerping is dus niet Gods wil, maar de wil van de mens.” Mijn vraag is: hoe moeten we dan in dat licht Spreuken 16:4 interpreteren, waarin staat: de HEERE heeft alles gemaakt voor Zijn doel, ja zelfs de goddeloze voor de dag des kwaads. Het lijkt daarin wel degelijk zo dat Hij bewust sommige mensen goddeloos geschapen heeft om ze later te kunnen straffen.
Of is dat geen juiste uitleg van deze tekst? Calvijn lijkt het ook zo te interpreteren: “Want Paulus zegt niet, dat de val der goddelozen door de Heere voorzien is, maar dat hij door zijnen raad en wil verordend wordt - gelijk ook Salomo leert, dat het verderf der goddelozen niet alleen voorzien is, maar dat de goddelozen zelf opzettelijk zijn geschapen tot verderf, Spreuk. 16 :4'' (uit zijn commentaar op de Romeinenbrief).
Antwoord
In de woorden van Spreuken 16:4 lijkt het zo dat God de mens het leven geeft met het vooropgezette doel hem te verwerpen en eeuwig te straffen. Dit is echter geen juiste interpretatie van deze tekst. Letterlijk staat er: “De Heere heeft alles gemaakt tot het doel ervan. Zelfs de goddeloze...” enz.
Een paar opmerkingen:
1: Zijn doel (met hoofdletter Z) is interpretatie. Dat staat zo niet in de grondtekst. Welk doel dat is, dat wordt hier dus niet uitdrukkelijk gezegd. In het algemeen gaan de uitleggers ervan uit dat Gods eer en de betoning van Zijn almacht het doel is.
2: Het grondwoord voor “maken” is het gewone woordje maken en daarmee is niet “scheppen” bedoeld. Dus zoals ik dat in de vorige mail noemde: Het leven geven om te... Het meest voor de hand ligt hier de verklaring dat de Goddeloosheid van iemand maakt dat God hem/haar bestemd voor het oordeel.
3: De interpretatie die je in je vraag geeft van deze tekst houdt impliciet in: dat iemand als goddeloze wordt geboren. Goddeloosheid = leven zonder God. Dat blijkt dus pas in het leven en niet bij voorbaat. Dat laat natuurlijk onverlet dat we in erfzonde worden geboren.
4: De interpretatie zoals je die van deze tekst geeft is in strijd met wat we noemen: Gods universele heilswil. Dat betekent dat God niet onze ondergang wil, maar dat wij ons tot Hem bekeren en voor Hem zullen leven (het zogenaamde Heilsuniversalisme). Daarbij valt te denken aan alle Bijbelteksten die aangeven dat Jezus de Zaligmaker van de hele wereld is (Joh. 3:16, Joh. 4: 42, 1 Joh.4:14 enz enz.). Nog sterker blijkt die universele heilswil van God uit Ezech. 18:32 en Ezech. 33:11 en in het NT uit 1 Tim 2:4 en 2 Petr. 3:9.
5: Voor de gedachte van Calvijn “dat de goddeloosheid door Gods raad en wil wordt verordend” vind ik geen grond in de Schrift. (Jammer dat je niet even de vindplaats van dit citaat erbij noemt.) In dat geval zou God de ‘Auteur van het kwaad’ zijn. Tegen die gedachte verzet zich het hele bijbels getuigenis.
Nog twee opmerkingen tenslotte:
1: Volhardende goddeloosheid wordt door God ontegenzeggelijk bestraft met het (eeuwig) oordeel. Daarin is de Bijbel duidelijk. Maar daarmee is nog niet gezegd dat God mensen het leven geeft, met het vooringenomen doel hen te verdoemen en te straffen, zoals ik dat uitlegde in mijn vorige mail.
2: In de geloofsbeleving en in wat mensen meemaken kan het wel eens zo zijn dat je die indruk krijgt dat je voor het oordeel bent geschapen. Zoals de dichter van Psalm 4: “Schoon ’t onheil schijnt voor mij geschapen.” Maar dat zegt niets over Gods wil. Deze dichter duwt die gedachte dan ook weer snel van zich af als hij zingt: U zult mij doen zeker wonen Heer.
Ik hoop dat je hiermee wat verder komt.
Vriendelijke groet,
Ds. J. J. van Holten, Bergambacht
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J.J. van Holten
- Geboortedatum:22-12-1956
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:IJsselstein
- Status:Inactief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
was er voor hem nog genade? ik zou het niet weten
maar het is toch niet leuk als je daar voor wordt uit gekozen
ik ben geen theoloog en ook geen wetenschapper
maar wie het weet mag het zeggen
bedankt voor uw tip,ik heb de antwoorden gelezen, en waar de Ds wijst op onze verantwoordelijk heid
ben ik het helemaal met hem eens, als wij niet verloren willen gaan moet je niet doen als Ezau zegt de schrift
in Hebr 12vs 16 want dan ga je de zelfde weg dat is geen uitleg over uitverkiezing maar dat staat als
waarschuwing. voor ons geldt dat Hij geen lust heeft in onze dood,want Hij zegt Ik vind in gunst en niet
in wraak Mijn lust . Wat de Farao betreft zal ik De Heere toch vrij moeten laten in Zijn vrijmacht en dat
geldt ook voor mijn vraag daarom had ik hem beter niet kunnen stellen met vr groet Huibertus
