De video ‘Meisje helpt dominee preek uitleggen’ ging de afgelopen week viraal over het internet. De beeldende uitleg van dominee Treur van de ontdekking die Maarten Luther deed (“God die afdaalt uit de hemel om ons mensen te redden”), werd massaal gedeeld op Youtube, Whatsapp, Facebook, Twitter en andere media. Op dit moment tellen we meer dan 75.000 vertoningen van de predikant die tijdens de hervormingsdienst in Bodegraven een klein meisje de kansel optilt als metafoor van het werk van de Heere Jezus. Indrukwekkende beelden, die je niet snel meer zult vergeten.
Naar aanleiding hiervan stelde de redactie van Refoweb ds. Treur enkele vragen:
Wanneer kreeg u voor het eerst door dat de video viraal ging?
Kort na de reformatieherdenking kreeg ik te horen dat in een appgroep binnen de gemeente waar de herdenking werd gehouden het bewuste fragment werd gedeeld. Blijkbaar is er iemand geweest die de moeite heeft genomen het gedeelte uit de opname te knippen en via WhatsApp te delen. Dat is het begin geweest van een brede verspreiding van het fragment. Ergens is dit opgepakt door een aantal YouTube-kanalen en werd de video ook gedeeld via Refoweb en CVandaag.
Hoe kwam u op het idee om dit zo uit te voeren?
10 jaar geleden heb ik ditzelfde voorbeeld gebruikt in twee andere gemeenten rondom de reformatieherdenking. Toen waren er nog geen camera’s en ook WhatsApp was nog een onbekend fenomeen. Tegenwoordig leven we, en dat blijkt hier wel, ook binnen de kerk volop met social media. De jongeren delen hun leven via hun mobiel. Maar klaarblijkelijk doen de volwassenen hier ook aan mee. Hoor, zie, of beleef je iets wat een ander ook moet weten, je zet het op je status, je appt het of je plaatst het op één of ander platform zodat anderen het kunnen zien en je hebt totaal geen grip op wat er dan kan gebeuren.
De video is zoals gezegd massaal gedeeld. Wat is uw verklaring daarvoor?
Het laat zien dat mensen aanhaken zodra ze iets (denken te) begrijpen. Dan komt het binnen, wordt het gedeeld. Laten we meer ons best doen ‘heldere taal’ te spreken. Laten we ons best doen de leer van de vaderen, onze dogmatiek, en wat er allemaal niet meekomt in onze prediking, zo te verwoordden dat jong en oud begrijpt wat we te zeggen hebben.
Wat is de mooiste reactie die u kreeg? En ontving u ook negatieve respons?
Ik vind dat een lastige vraag. Dat er van dit voorbeeld een fragment is gemaakt, is totaal buiten mij om gegaan. Tijdens de bewuste reformatieherdenking waren er meerdere kinderen aanwezig. Hier was ik erg blij om. Daarom vond ik dit voor mij bekende voorbeeld passend zodat ook zij een boodschap meekregen op hun niveau. Daarbij heb ik nooit bedacht wat er allemaal zou kunnen gaan gebeuren. Ik ben ook niet uit op reacties. Niet positief, dan zou het nog lijken of het om mijzelf zou gaan, en ook niet negatief. Maar zoals ik hier een voorbeeld ‘deed’, zo probeer ik vaker iets beeldend te maken voor de kinderen. Dat lukt lang niet altijd en het is nooit mijn bedoeling dit ‘spectaculair’ te doen. Als het maar begrijpelijk is en ook werkelijk een boodschap overbrengt. En eerlijk gezegd… dit mislukt ook wel eens.
Maar nu je er specifiek naar vraagt, ik vond het bijzonder om te horen dat het fragment door collega’s is gebruikt op de catechisatie en een aanzet mocht vormen tot goede gesprekken. Ook verschillende leerkrachten hebben laten weten dat het fragment in de schoolklas is gebruikt als lesmateriaal. Kinderen voelen heel goed aan waar dit voorbeeld over gaat. Het valt ook op dat volwassenen hier in sommige gevallen moeite mee hebben. Nu moet ik zeggen dat de negatieve reacties (i.t.t. de positieve reacties) niet rechtstreeks aan mij gericht zijn. Maar via, via hoor ik ook wel minder positieve geluiden. Vaak lijken deze opmerkingen aardig op de doorsnee reacties op preken. Hoorders (en in dit geval kijkers) weten achteraf altijd precies wat teveel of te weinig gezegd is. Ook merk ik dat sommige mensen de preekstoel en het kerkgebouw zo’n beetje heilig verklaren en niet de geschikte plaats vinden voor dit soort uitbeeldingen (mensen die dit soort opmerkingen maken hebben denk ik weinig van de reformatie begrepen). Maar laten we bij de beoordeling vooral ook blijven bedenken wat de bedoeling was van dit voorbeeld: aan kinderen uitleggen wat de kern was van Luther zijn ontdekking, de aanzet tot de reformatie. Dat was naar mijn mening allereerst ‘om niet’. De overgrote meerderheid deelt de mening dat deze boodschap zo goed overgebracht wordt.
Het komt vaker voor dat een deel van een preek rondgaat als een lopend vuurtje. Zo ging ds. de Groot u bijvoorbeeld voor:
Zouden meer dominees iets bijzonders moeten doen om ervoor te zorgen dat het evangelie heel veel mensen bereikt?
Nee! Dienaar van het Goddelijk Woord zijn, dat is nooit ‘normaal’. Gods Woord staat haaks op ons leven. Het schuurt en botst. Tegelijkertijd spreekt het Woord over Leven, eeuwig leven. Over genade, Gods heilsplan en liefde voor mensen. Over de Heere Jezus, Zijn lijden en sterven. Zijn opstanding en Hemelvaart. Het wijst ons op de genadetijd waar we in leven en de zekerheid dat Hij terug zal komen. En daarbij wijst het Woord ons op zonde, oordeel en Gods rechtvaardigheid. Dominees moeten niet iets bijzonders doen… ze moeten dit Woord doorgeven en daar volledig op betrokken zijn. Daarbij moeten we het als predikanten zeker niet verwachten van onze eigen kunsten, maar laten we vooral afhankelijk zijn van de Heilige Geest.
Kunnen we nog meer gedenkwaardige preken/lezingen verwachten?
De vraag vind ik eigenlijk verkeerd. Laten we onze houding ten aanzien van de kerkdiensten eens veranderen. Ik ben er van overtuigd dat, wanneer we de kerkdiensten bezoeken met het geloof en vertrouwen dat de Heere God door Zijn Geest van elke dienst een gedenkwaardige dienst wil maken, we zeker niet teleurgesteld in Hem zullen zijn. De meest saaie predikant kan het meest aansprekende woord brengen. Laten we dan ook ophouden om het van een bepaalde predikant te verwachten… we kennen allemaal de voorbeelden van preken die massaal bekeken worden omdat we de voorganger zo ‘aansprekend’ vinden. Vergeten we dan niet dat Paulus ons het al voorhield: God moet de wasdom geven. Ook bij zo’n voorbeeld als dit. Het is mijn gebed of God het wil gebruiken. Wie weet wat het allemaal kan uitwerken. Maar dat komt niet door mij.
dat meisje onder aaan de kansel en haar handen uitstekend omhoog.
zelf kun je er niet bij.
Het is GENADE he,
Zo is het puur zoals deze dominee Treur het laat zien met dit beeldend voorbeeld voor jong en oud.
Heel mooi Ds.
