Als alles volgens het draaiboek verloopt, wordt over enkele uren de troonrede uitgesproken. Daarna kunnen we ons opmaken voor enkele dagen heftig commentaar. Een uitspraak die elk jaar te horen was, zullen we dit jaar zeker missen: ‘het gaat goed met Nederland'. Als ik dat optimistische zinnetje uit de mond van de Minister President hoorde, dacht ik altijd weer: welk Nederland bedoelt u? Het Nederland van de Wallen, of het Nederland van de jeugdgevangenissen, of dat van de asielzoekerscentra, of het Nederland van de gebroken gezinnen?
Je hoeft toch geen azijnfiguur te zijn om te erkennen dat er ook heel veel niet goed gaat? Oké, op het Beursplein ging het goed. En daar is nu verandering in gekomen. Je zou bijna zeggen: Goddank. Misschien krijgen andere zaken nu ook een kans om wat naar voren te komen. We zijn met z'n allen wel erg materialistisch geworden.
Misschien valt er nog wat te leren van dat minikoninkrijkje in Azië, Buthan. Daar zijn ze overgestapt van 'bruto binnenlands product' naar 'bruto binnenlands geluk'. Ze hebben daar kennelijk begrepen dat het eerste niet zondermeer leidt tot het tweede.
Ook van Alan Greenspan, vele jaren de financiële man van Amerika, valt nog te leren. In een vraaggesprek over de crisis spreekt hij eufemistisch over het 'onstuitbaar talent'. Dat 'onstuitbaar talent leidt er toe dat we negatieve signalen negeren'. 'Alleen als we onze neiging om ons vast te klampen aan voorspoed kunnen veranderen, kunnen we proberen nieuwe crises uit te sluiten'.
We klampen ons aan de verkeerde zaken vast. Als we dat blijven doen gaan we van crisis naar crisis. Sommigen spreken in dit opzicht van vooruitgang.
Ik vrees dat we vandaag weer heel veel van hetzelfde zullen horen. Voor echte verandering is er misschien een nog grotere crisis nodig. Ook dit jaar zal de troonrede wel weer beëindigd worden met de afgeslankte bede: 'wees verzekerd dat er voor u gebeden wordt'. Laten we het vooral en in toenemende mate doen.
