Vraag
Ik las dat er door leden uit de Gereformeerde Bond een nieuw liedboek wordt samengesteld. Enkele vragen hierover. Is dit een verzameling van bestaande ‘gereformeerde’ liederen of is het ook de bedoeling dat men nieuwe liederen maakt en/of bestaande inhoudelijk aanpast? Welke liederen kunnen we zoal verwachten? Worden er ook psalmen in de/een nieuwe berijming opgenomen? Vanaf welke datum verwacht men deze ongeveer te kunnen gebruiken in de plaatselijke gemeenten? Moet de synode nog haar goedkeuring over dit hervormd-gereformeerde liedboek geven? Er is gesproken met de Confessionele Vereniging las ik. Participeert die vereniging ook in dit proces? Goed om te lezen dat de Gereformeerde Bond haar leden vrij laat om dit op te zetten. Mag ik hieruit ook concluderen dat de GB het niet meer zal afwijzen als er in de eredienst bijbelgetrouwe gezangen en psalmen worden gezongen die niet uit 1773 dateren? De initiatiefnemers hartelijk dank -naar ik denk- namens velen uit de gereformeerde/confessionele hoek.
Antwoord
Bedankt voor deze vele vragen. Ik zal er kort op proberen te antwoorden. Het wordt inderdaad een verzameling van bestaande liederen; zowel eeuwenoud alsook vanuit onze tijd. Omdat we nog aan het selecteren zijn, is het nog iets te vroeg om al allerlei concrete liederen te benoemen. Waar het ons om gaat is dat het liederen zijn die een goede, bijbelse, inhoud hebben, die qua stijl passen in onze erediensten en die qua taal en melodie voldoende kwaliteit bezitten. Zelf zeggen we: we zoeken naar echte ‘kerkliederen’.
Vanwege het auteursrecht is het vaak niet mogelijk om bestaande liederen aan te passen; en moet je dus eenvoudig de beslissing maken: nemen we dit lied wel of niet op? Bij oudere liederen is aanpassing wel mogelijk – en soms maken we die keuze ook inderdaad (veelal om de taal toegankelijker te maken). Voorin het liedboek wordt allereerst alle 150 psalmen in een nieuwe berijming opgenomen. Over dit initiatief is (bij monde van de scriba) contact geweest met de PKN. Omdat de synode onlangs juist haar eigen liedboek heeft vervaardigd, zal er bij hen -formeel gezien- niet opnieuw een liedboek ter vergadertafel komen. Maar naar verwachting kan dit liedboek wel aan de synode (en haar gemeenten) worden ‘aangeboden’; zoals bijvoorbeeld ook met de Evangelische Liedbundel is gedaan.
Het is dus goed om te beseffen, dat dit initiatief als het ware ‘van onderop’ komt: vanuit predikanten, organisten en gemeenteleden, die de gemeenten zoeken te dienen – en daarbij allereerst het goede overleg met de hogere organen zoeken. In die zin ‘participeert’ de CV niet in dit initiatief; maar hebben we het wel met haar gedeeld. De CV wacht dit met belangstelling af, omdat er diverse gemeenten zijn die nu uit de Nederlandse Hervormde Bundel 1938 zingen, waarvan het voorstelbaar is, dat zij in deze nieuwe liedbundel een welkome opvolger kunnen ontvangen.
Van de Gereformeerde Bond wordt vaak ongenuanceerd gezegd dat hij tégen gezangen is, maar dat doet toch geen recht aan zijn beleidsuitingen door de jaren heen. De GB is altijd opgekomen voor het primaat van de psalmen; maar sprak daarbij: “we zijn niet tegen gezangen, maar vóór de psalmen.” De laatste jaren zien we een groeiend aantal GB-gemeenten, waar (in sommige diensten) ruimte is voor een lied dat het nieuwtestamentische heil bezingt. Die tendens heeft de GB er in 2008 niet toe gebracht dit af te wijzen, maar wel om criteria aan te wijzen waaraan goede liederen moeten voldoen. In zekere zin zou je dit initiatief dan ook als een concretisering daarvan kunnen zien.
Ds. A. Schroten
Lees ook: Het liedboek Weerklank
Dit artikel is beantwoord door
Redactie Refoweb
Bijzonderheden:
Mailadres: vragen@refoweb.nl
