Vraag
Als iemand gescheiden is na alles geprobeerd te hebben, relatietherapie en na alles eraan gedaan te hebben, het beste toch is om te scheiden, mag hij of zij dan hertrouwen? Ik bedoel dit niet lichtvaardig en makkelijk, maar als er echt alles aan gedaan is? Ik las het antwoord van een dominee op Refoweb: “Ten allen tijde: nee!” Maar houdt dit dan in dat iemand nooit meer een tweede kans mag krijgen en altijd alleen moet blijven?
Antwoord
Laat ik voorop stellen dat ik de situatie niet ken van het echtpaar dat jij bedoelt. Ik probeer echter in mijn antwoord te luisteren naar het Woord van God. En dan is de hoofdlijn in de Bijbel: echtscheiding is ongeoorloofd. “Wat God samengevoegd heeft, scheide de mens niet”, horen we de Heere Jezus zeggen (Matth. 19:6; Mark. 10:9). Het huwelijk is geen contract, maar een heilig verbond dat -als het goed is- voor Gods aangezicht is gesloten. Je belooft elkaar trouw voor heel het leven en hebt samen gebeden om Gods hulp en bijstand, ook in moeilijke, spanningsvolle situaties.
Maar dat is niet het enige wat in de Bijbel staat. Er zijn twee uitzonderingen waarbij echtscheiding niet geboden, maar wel toegestaan is. De eerste uitzondering vind je in Matth. 19:9. De Farizeeën willen Jezus klem zetten. Ze vragen of het een man geoorloofd is zijn vrouw om allerlei redenen weg te sturen. Jezus antwoordt is duidelijk. Lees vers 6 van dat hoofdstuk nog maar eens. Maar dan wijzen ze naar de scheidbrief in de tijd van Mozes. Over die scheidbrief oordeelt Jezus kritisch. Vanwege de hardheid van het hart liet Mozes echtscheiding toe. Maar het is niet Gods bedoeling dat een echtpaar uit elkaar gaat. De Heere Jezus gaat dan ook niet in op de gronden van echtscheiding in Mozes tijd. Hij verwerpt die zelfs door er op te wijzen in vers 9 dat wie zijn vrouw (je mag er ook de man voor invullen) verstaat om een andere oorzaak dan hoererij en met een ander trouwt, die doet overspel.
Hetzelfde lees je in Matth. 5:32. Wie overspel, hoererij, pleegt verbreekt daarmee het huwelijk. De onschuldige partij gaat dan vrijuit en mag weer hertrouwen en zijn (of haar, als zij de onschuldige is) huwelijk kan in de kerk bevestigd worden. Dat wil niet zeggen dat ze uit elkaar moeten gaan. De niet-schuldige mag als hij of zij dat wil weer met de schuldige verder gaan. Uiteraard niet zonder oprecht berouw en belijdenis van schuld.
Maar er is nog een uitzondering waarbij echtscheiding is toegestaan. Daarover spreekt Paulus in 1 Korinthe 7:12-15. Stel je voor, er is een heidens gezin. Een van de echtparen komt echter tot geloof. Dat kan de man of de vrouw zijn. Ik ga even van de vrouw uit als gelovige. Hij blijft ongelovig, terwijl zij als christen heel anders gaat leven dan ze gewend waren. Zij doet niet meer mee aan allerlei heidense praktijken. Dat kan die ongelovige man zo irriteren, dat hij besluit bij haar weg te lopen. In dat geval mag zij hem laten gaan en is hun huwelijk ook ontbonden. Men noemt zo'n daad van zo'n ongelovige man “kwaadwillige verlating”.
Eigenlijk kun je deze twee oorzaken, waarom een gehuwde man en vrouw uit elkaar kunnen gaan, geen echtscheiding noemen. In beide gevallen is sprake van echtbreuk. Het huwelijk breekt en bestaat in feite niet meer. Als de onschuldige partij weer trouwt -wat is toegestaan- dan is het toegestaan om het huwelijk in de kerk te bevestigen.
In principe zijn er geen andere gronden om uit elkaar te gaan. Ik zeg “in principe” in de zin van: wat God samengevoegd mogen wij niet scheiden. Maar... de werkelijkheid is soms weerbarstiger. De hardigheid van het hart speelt ook in onze tijd nog dikwijls een grote rol. Dat betekent in de praktijk: men doet meer zonde door bij elkaar te blijven dan van elkaar te scheiden. De kerk zal zo'n scheiding nooit propageren, maar moet er vanwege de gebrokenheid van het leven door de zonde in zo'n scheiding berusten. Maar zo'n scheiding betekent nog niet ontbinding van het huwelijk. Althans, niet voor God en dus ook niet voor de gemeente. Waar om gebeden en aan gewerkt moet worden is dat er weer verzoening tussen beide partijen tot stand gebracht wordt. Verzoening door de vergevende en vernieuwende kracht en liefde van Christus door de Heilige Geest. Dat is ten diepste de reden waarom gescheiden mensen niet meer mogen trouwen. Lees 1 Korinthe 7: 11 maar. Daar gaat het over een vrouw, maar hetzelfde geldt voor de man.
Samengevat kan ik vanuit de Bijbel tot geen andere conclusie komen dan dat gescheiden mensen, anders dan om hoererij of kwaadwillige verlating, ongehuwd moeten blijven en niet meer mogen hertrouwen zolang er geen verzoening tot stand is gekomen. Anders is er alsnog sprake van echtbreuk. En echtbreuk wordt in de Bijbel streng veroordeeld. Misschien stel ik je teleur met mijn antwoord, maar ik kan niet anders dan eerlijk de Schrift naspreken.
Ds. G. van de Groep
Dit artikel is beantwoord door
Ds. G. van de Groep
- Geboortedatum:07-04-1944
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Heerde
- Status:Inactief
