Het geloof doet mij niks

Ik ben iemand die lid is van de Christelijke Gereformeerde Kerk. Ik ga naar de kerk, zit op catechisatie en de jeugdvereniging, maar het geloof doet mij niks. Ik heb tegenwoordig steeds vaker het gevoel dat het mij allemaal niks kan schelen. Wat(en hoe) kan ik daar aan doen?

Beste ...,

Hoewel het een beetje brutaal kan lijken, wil ik toch bij de beantwoording beginnen met iets wat mij nog pas geleden is overkomen. Ik zit regelmatig in de kerk terwijl een andere dominee voorgaat. Laatst was ik tijdens de kerkdienst eigenlijk druk bezig met een probleem. Dat hield mijn gedachten bezet, ik kon het ook niet uit mijn gedachten zetten. Ik heb wel geluisterd naar de preek en de gebeden, maar ik was er maar half bij. Het was een goede preek, toch heb ik er niets aan gehad omdat ik teveel bezet was.

Hier heb je een voorbeeld van hoe het kan gaan. Nu heeft het probleem dat jij aankaart veel mogelijke oorzaken. Eigenlijk hebben al deze oorzaken tot gevolg dat het hart er niet bij is. Ik wil proberen een overzicht te geven van de mogelijke oorzaken. Het kan zijn dat je bij een of meer iets herkent. Dan zul je je in andere oorzaken helemaal niet herkennen. Vergeef me dat vanwege de vele mogelijke oorzaken het antwoord wat uitgebreid kan uitvallen. Om het toch zo kort mogelijk te houden, probeer ik de oorzaken zo zakelijk mogelijk te beschrijven. Ik hoop dat je het dan niet al te "technisch" gaat vinden. Je kunt er in elk geval aan zien dat jouw probleem heel veel voorkomt. Maar waardoor je je zo voelt, dat kan enorm variëren.

Voordat ik de oorzaken ga beschrijven, wil ik je erop wijzen dat veel mensen zich vergissen als het over het gevoel gaat. Velen denken dat ze altijd iets moeten voelen bij godsdienstige activiteiten. Niets is minder waar. Het gevoel is heel belangrijk, maar het gevoel kan je ook enorm bij de neus nemen. Ons gevoel is teveel afhankelijk van stemmingen, omstandigheden en dergelijke om een betrouwbare graadmeter te kunnen zijn. Ik spreek liever over besef dan over gevoel. Je kunt beseffen dat je ernstig ziek bent, zonder je erg ziek te voelen. Het gaat in het geloof om het besef, dat we bij de Heere Jezus vrede met God hebben gevonden. Dat besef gaat met gevoel gepaard, maar de mate waarin dat gebeurt kan sterk wisselen, als gevolg van de manier waarop je hart wordt beziggehouden. Dan noem ik nu een aantal mogelijke oorzaken.

1. Een onbekeerd iemand, die ook nog eens ongeïnteresseerd is, zal het hart er nooit bij hebben. Wees niet verbaasd als zo iemand er helemaal niets aan vindt.

2. Een onbekeerd iemand die wel geïnteresseerd is, zal zijn hart er voor een deel bij hebben, overeenkomstig zijn/haar interesse. Dat kan variëren van interessant vinden tot en met geschrokken-zijn van eigen onbekeerdheid.

3. Iemand die ziek is, kan niet veel energie opbrengen en daarom ontgaat haar/hem veel.

4. Voor iemand die oververmoeid is, geldt hetzelfde; de oververmoeidheid kan overigens komen door eigen schuld (te laat naar bed), of zonder eigen schuld (teveel werkdruk, ziekte).

5. Een neerslachtig persoon heeft last van gedrukte stemmingen, in lichte mate of als de neerslachtigheid overgaat in depressiviteit, in zware mate. In al die gevallen lukt het haast niet om het hart erbij te hebben.

6. Iemand met grote zorgen, of er nu geestelijke zorgen zijn of aardse, kan het hart er ook niet voor 100 procent bij hebben. Ik reken hieronder ook de twijfel, die regelmatig toeslaat in ons hart en dat soms met groot geweld.

7. Sommige mensen laten zich teveel in beslag nemen door bijvoorbeeld hobbies (muziek, lezen, computer, wedstrijden, training). Dat nemen ze overal mee naar toe.

8. Anderen laten zich teveel in beslag nemen door allerlei verlangens (verlangen naar een lieve vriendin, verlangen naar rust in huis, of welk ander verlangen ook).

9. Er zijn mensen die te maken hebben met hardnekkige zonden. Ook daardoor kunnen ze het hart er niet bij hebben, als het over het heil gaat. Onder hardnekkige zonden reken ik ook zondige fantasieën.

10. Sommigen houden zonden van vroeger krampachtig verborgen. Ook dat maakt dat het hart er niet bij kan zijn als het over het Evangelie gaat.

11. Er zijn mensen die als het over het Evangelie gaat, gewoonweg niet goed begrijpen waarover het gaat. Ze moeten op een andere manier benaderd worden, anders blijven ze zich vergissen en merken ze voortdurend een soort "kortsluiting" op als andere mensen over het Evangelie spreken. Hun gedachten komen voortdurend op een dwaalspoor, zonder dat ze er zelf veel aan kunnen doen.

Hier heb je een aantal mogelijke oorzaken. Er zijn er meer. Ik kan bijvoorbeeld uitgebreider spreken over geestelijke zorgen. Ik bedoel daarmee bijvoorbeeld zorgen die ontstaan doordat de Heere toelaat dat de duivel je kwelt met gedachten aan vroeger, of zo. Op gelijke wijze kan ik ook andere van de genoemde oorzaken nog verder uitsplitsen. Ik denk dat dat nu niet verstandig is. Daarom wil ik wat de oorzaken betreft het hierbij laten. Ik heb geen idee wat bij jou de oorzaak kan zijn. Misschien ben je nu zelf wel in staat een of meer oorzaken aan te geven.

Jij hebt gevraagd wat je er aan kunt doen. Bij het antwoord dat ik hierop geef, dien je te bedenken dat het altijd de Heere is, Die de wasdom geeft. Vergelijk het met werk op het land. Het is de Heere die geeft dat de planten groeien. Zonder Hem zal er niets groeien. Dat neemt niet weg dat degene die op het land werkt zijn eigen verantwoordelijkheid heeft. Een boer moet het land wel bewerken, enz. Het gaat hier dus om datgene wat je in eigen verantwoordelijkheid zult doen. Duidelijk is, dat je ook om een zegen zult vragen, en dat je niet na een korte tijd stopt omdat je vindt dat het niet helpt.

Een bijzondere verantwoordelijkheid is, dat je in het geval van zonden of nalatigheid je verootmoedigt voor de Heere. Elke vorm van zelfrechtvaardiging moet verdwijnen en het is noodzakelijk dat je inziet dat je verkeerd gehandeld hebt. Uit bovengenoemde mogelijke oorzaken kan blijken dat er niet altijd sprake is van zonden of nalatigheid. Toch is verootmoediging altijd goed. In het geval van zonden of nalatigheid is ze onmisbaar. Bovendien zul je dan in het gebed vergeving zoeken bij de Heere.

Een algemene verantwoordelijkheid die je op je kunt nemen is bidden en Bijbellezen en dat laatste vooral  gecombineerd met een bepaalde vorm van verwerken van wat je gelezen hebt. Het zoeken van verwerking lijkt mij onmisbaar, want op deze manier ga je tegen dat het hart er niet bij was. Het verwerken kun je op verschillende manieren doen. Je kunt bijvoorbeeld aandachtig Bijbellezen aan de hand van een dagboekje. Ik geef de voorkeur aan een christelijke vorm van mediteren. Ik bedoel daarmee dat je bij elk stukje dat je leest jezelf de volgende vragen stelt:

a. Wat zegt dit over de Vader;
b. Wat zegt dit over de Zoon;
c. Wat zegt dit over de Heilige Geest;
d. Wat zegt dit over de mensen van toen;
e. Is er een parallel tussen de mensen van toen en mijzelf.

Dit mediteren moet men leren. Het gaat in het begin niet zo gemakkelijk. Het vraagt een beetje training. De uitwerking vind ik zelf geweldig. Je hoeft hierbij niet veel te lezen. Een paar verzen is soms al genoeg. Kies een bijbelgedeelte dat je kunt begrijpen. Ik raad de meeste mensen aan te beginnen met het Evangelie van Johannes, waarbij je de eerste veertien verzen eerst overslaat omdat die moeilijk zijn. Je kunt ook andere gedeelten nemen, maar voor de meeste mensen is het verstandig een gedeelte te kiezen waarin geschiedenis verteld wordt. Lees niet lukraak willekeurige stukjes uit de Bijbel. En vraag vooral de Heere om een zegen over dit Bijbellezen.

Nogmaals, besef dat het de Heere is die de wasdom geeft. Maar wat ik je genoemd heb, zijn middelen die God heeft aangewezen.

Ik hoop dat ik je met dit antwoord enigszins van dienst heb kunnen zijn. Het is wat erg uitgebreid geworden. Misschien zie je door de bomen het bos niet meer. Toch hoop ik van ganser harte dat je over niet al te lange tijd tot ontdekking kunt komen dat je jouw hart erbij kunt hebben als het over de zaken van Gods Koninkrijk gaat. Van harte Gods zegen toegewenst.

Ds. G. van ‘t Spijker

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G. van 't Spijker

• Geboortedatum:
  17-12-1943
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Baarn
• Status:
  Inactief

27 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven