(...) Ik hoop echt dat u mij een duidelijk antwoord kunt geven (...) zodat wij s...

Aan Michel Heijningen. Ik heb uw stukje gelezen over het verschil tussen de Christelijk Gereformeerden en de Gereformeerde Gemeenten. U schreef dat het verschil in de prediking tussen de twee- en drieverbondenleer niet wordt gemerkt. Zelf ben ik lid van de Oud Gereformeerde Gemeenten en mijn vriend is lid van de Christelijke Gereformeerde Kerk. Er is echt een groot verschil tussen onze kerken! Is het erg dat zij een drieverbondenleer hebben? Wat houdt precies het verbond der verlossing in? Onze kerk heeft dat samengevoegd bij het verbond van de Genade toch? Waarom hebben zij er nu juist drie? Je mag toch alleen maar aan het avondmaal als je echt weet dat je bekeerd bent? Ik weet dat je er niet over mag oordelen, maar zij hebben een kleine gemeente en bijna de hele gemeente gaat aan het avondmaal. Kan dat wel? En als je bekeerd bent, dan wil je toch ook proberen om al je zonden te laten? Zoals niet meer in een broek lopen als meisje, enzo? Ik wil echt niemand kwetsen, maar ik ken bij hun echt veel mensen die zondags aan het avondmaal gaan en doordeweeks weer vrolijk in een broek lopen! Daar snap ik niks van. Ik hoop echt dat u mij een duidelijk antwoord kunt geven voor mij en mijn vriend, zodat wij samen naar een kerk kunnen gaan waar wij ons thuis voelen!

Beste vriendin,

Je stelt een flink aantal vragen vanuit de verschillen die je opmerkt tussen je eigen kerk en de kerk van je vriend. Je signaleert een verschil in “verbondsvisie”, in de praktijk rond het Heilig Avondmaal en in kleding. Je hoopt op een duidelijk antwoord van mij zodat al je vragen ‘opgelost’ worden. Natuurlijk zal ik proberen je/jullie enigszins te helpen, maar het is goed om te beseffen dat ieder mens in alle dingen en dus ook in zijn kijk op God en Zijn Woord iets subjectiefs heeft. Overigens denk ik dat dit helemaal niet erg is.

Het is goed om onder ogen te zien dat het probleem dat je schets eigenlijk een ‘luxeprobleem’ is. Als je in een ander land zou wonen, of als wij in ons land te maken zouden hebben met vervolging, dan zou je waarschijnlijk niet kunnen kiezen tussen zoveel verschillende soorten kerken. Ook als Nederlanders in het buitenland op vakantie zijn lukt het vaak om samen met mensen van diverse kerkverbanden op zondag diensten te houden... Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen verschillen tussen de diverse kerken zijn. Veel van de verschillen gaan over de vragen rondom de zgn. “toeëigening des heils” met andere woorden: hoe word je een kind van God en hoe weet je dat je een kind van God bent? Dat zijn natuurlijk heel belangrijke vragen. Het echte antwoord daarop moet je echter nooit verwachten van mensen, ambtsdragers of kerken, maar van God zelf (door de Bijbel). Andere verschillen gaan over zogenaamde ‘uiterlijke’ zaken. In die zaken zal er altijd enig verschil blijven bestaan tussen diverse christenen die het in de Hoofdzaak met elkaar eens zijn.

Je eerste vraag gaat over het verbond. Er wordt gesproken over het verbond der verlossing. Dat noemen we ook wel de uitverkiezing. Over de uitverkiezing is al heel veel gesproken en gediscussieerd. Ik denk dat twee dingen heel belangrijk zijn: 1. de uitverkiezing is bedoeld als troost voor de gelovigen. Als je mag weten een kind van God te zijn door het geloof in Jezus Christus dan zegt God tegen je: dat geloof heb je niet aan je zelf te danken, maar dat heb ik in je gewerkt en daarom raak je het ook nooit meer kwijt. De uitverkiezing zorgt dus (als het goed begrepen wordt) voor geloofszekerheid. 2. Het is voor ons verborgen wie er uitverkoren zijn. Dat iemand verkoren is, weet je alleen als je de vrucht van de verkiezing (het geloof dus) in iemand opmerkt. Anders niet.

Het bovenstaand geeft aan dat je onmogelijk alle gedoopten als uitverkorenen kunt beschouwen. Toch zegt God in dat Hij Zijn verbond opricht met ons en ons zaad (=nageslacht) (Zie Gen 17:7 en lees het doopformulier). Vandaar dat men binnen de Chr. Geref. Kerk spreekt van de gedoopten als horend bij het genadeverbond en daarnaast spreekt van het verbond der verlossing dat daarmee niet samenvalt. Overigens doen niet alle christelijk gereformeerden dit.

Je stelt ook een vraag over de avondmaalspraktijk. Binnen de diverse kerken van onze gezindte kan je daarin een verschil waarnemen. Dat verschil kan je op allerlei manieren verklaren. Er zullen mensen wel en niet aan het Avondmaal deelnemen omdat ze bang zijn voor reacties van anderen of omdat ze kijken naar hun ouders en familieleden of medekerkgangers. Begrijpelijke redenen, maar (dat begrijp je wel) geen juiste redenen. Als het Avondmaal bediend wordt, roept Christus ieder kerklid om Zijn dood te gedenken... Dat betekent dat je niet zomaar kan blijven zitten en dan maar anderen kunt gaan beoordelen...

Terecht wordt er van Avondmaalgangers gevraagd of de dood van Jezus hen iets zegt. Dat betekent dus dat alleen gelovigen worden verwacht aan de tafel. Dan is de vraag wie dat zijn. Het Avondmaalsformulier zegt: “wij komen niet tot het avondmaal om daardoor te laten zien dat wij zelf volkomen en rechtvaardig zijn, maar integendeel, omdat we het leven buiten onszelf in Jezus Christus zoeken, belijden wij daarmee dat wij midden in de dood liggen.” Een avondmaalganger belijdt dus dat hij/zij niet kan leven zonder Jezus! Hij/zij weet zichzelf zonder Jezus vanwege zijn/haar zonden een verlorene (zie ook HC zondag 30, vrg. en antw. 81). Dat is dus een heel korte, maar wel terechte typering van een kind van God. Een vraag: herken je jezelf daarin?

Ik kan natuurlijk geen oordeel uitspreken over de avondmaalgangers in de door jou genoemde gemeenten, maar eigenlijk zou je moeten zeggen: het is al schokkend als er één gemeentelid blijft zitten... het Heilig Avondmaal wijst op het grote Avondmaal uit Openbaring 19 : 9. Het zou toch verschrikkelijk zijn als er iemand uit je familie of uit je kerk of jijzelf daar straks niet bij zal zijn? Laten we er zo ook eens over denken.

Wie zijn volgens de Bijbel nu kinderen van God? Lees Johannes 1:11 en 12: “zovelen Hem (=Jezus) aangenomen hebben, die heeft Hij macht gegeven kinderen van God te worden.” Als je Hem nog niet hebt aangenomen, dan zegt vers 11 dat je Hem hebt verworpen. Dat is natuurlijk verschrikkelijk. Zorg dat dit voor jou niet geldt. Dat is overigens ook belangrijk voor je relatie. Dat je samen mag weten (door genade) een kind van God te zijn. Tot je verwondering en blijdschap. Dat verandert ook je kerkgang.

Je stelt ook nog een vraag over het dragen van een broek door vrouwen die aan het avondmaal hebben deelgenomen. Terecht zeg je dat een avondmaalganger zal proberen de zonde te laten. Overigens brengen we daar helaas heel weinig van terecht (zie HC zondag 44 vrg en antw 114). De vraag is echter wat zijn zonden? Als je Deut. 22:5 leest dan lijkt het alsof het dragen van een broek daarin als zonde wordt verboden. Als je vervolgens naar vers 8 kijkt, dan lijkt het alsof iedereen een hekje om zijn dak moet zetten. Wanneer je echter vandaag om je heen kijkt naar de huizen van christenen zie je dat wij ons daar vandaag niet meer letterlijk aan houden. Het is goed om te beseffen dat beide geboden geschreven zijn in een andere tijd en andere context dan de onze. Beide geboden gelden vandaag nog steeds (daarom staan ze in de Bijbel), maar de vraag is hoe je ze moet toepassen.

De bedoeling van vers 8 is dat ik, in mijn doen en laten, geen gevaar mag vormen voor anderen. Op heel veel terreinen van het leven kan ik dat vandaag nog steeds toepassen. Denk aan gedrag in het verkeer, maar ook in de omgang met elkaar in geestelijk opzicht kan ik daarvan leren.

Wat betreft vers 5 lopen de meningen uiteen. Persoonlijk denk ik dat het feit dat hier gesproken wordt over een “gruwel voor God”, erop wijst dat het hier over meer gaat dan over het wel of niet dragen van een kledingstuk. Wat dan wel? Je kan hierbij denken aan tempelprostitutie toen en transseksualiteit vandaag. God heeft ons gemaakt als man of als vrouw en in heel ons doen en laten mag dat blijken. Voor mij wijst dat er praktisch op dat je als man of vrouw in het dagelijks leven herkenbaar moet zijn. En dat kan als vrouw ook in een broek. Overigens is het voor veel vrouwen en meisjes veel fatsoenlijker en eerbaarder om, zeker op de fiets, een broek te dragen. Waarschijnlijk zullen een aantal vrouwen uit de kerk van je vriend er ook zo over denken.

In jouw kerk wordt deze tekst meer letterlijk toegepast. Hopelijk begrijp je dat het hierin niet gaan om een hoofdzaak, maar om een bijzaak. Overigens geldt ook van deze kwestie dat die in het buitenland vaak niet speelt en je weer heel andere dingen tegenkomt. In Schotland bijvoorbeeld maken ze zich weer druk om het feit dat bij ons soms avondmaalgangers en ambtsdragers roken.

Samenvattend heb ik eigenlijk twee adviezen voor jou/jullie: 1. Laat je met God verzoenen (2 Korinthe 5:20). Leef dichtbij God. Als je dat samen mag doen dan zoek je een kerk waarin de Bijbel centraal staat als het Woord van God en waar er geleerd wordt dat de zaligheid alleen ligt in Jezus Christus en er ruimte is om zalig te worden voor iedereen (zie ook D.L. H2 par 5). 2. Verbreedt je visie op meer ondergeschikte zaken. Niet iedere christen hoeft hetzelfde kledingstuk te dragen, op dezelfde manier te zingen enz. Gods kerk is wereldwijd en veelkleurig! Ook in de Bijbel zie je een verschil tussen bijvoorbeeld Petrus en Johannes, Paulus en Timotheus. Die verschillen mogen en zullen er altijd blijven en wij mogen leren om daarin de grootheid van God te ontdekken.

Hopelijk heb ik je/ jullie een beetje geholpen. Mocht je iets niet duidelijk zijn, mag je er rustig nog een keer op terugkomen.

Met hartelijke groet,
Michel van Heijningen

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M. (Michel) van Heijningen

---

---

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven