Wedergeboorte geen wonder

Geachte dominee Van den Brink. Ik zou graag wat vragen willen stellen n.a.v. uw antwoord op 'Beloften voor onbekeerden'. U noemt daar een aantal teksten uit Ezechiël. Ik snap niet zo goed dat u dit ziet als beloften voor onbekeerden. Deze beloften zullen ten diepste toch alleen vervuld worden bij de uitverkorenen?

Verder schrijft u: “Er zijn inderdaad geen beloften voor onbekeerden zolang zij onbekeerd (willen) blijven.” Aan de ene kant geheel eens met Brakel. Niet alle mensen zullen ook zalig worden. Maar als ik deze zin van u lees krijg ik toch het gevoel alsof u vindt dat een mens zelf zou kunnen gaan geloven en alsof het een keuze is om bekeerd te worden. Zeker ligt er de plicht bij de mens, maar hij zal er op eigen beweging nooit gaan komen, al lees je 100 keer de Bijbel met al de beloften. Een mens ligt dood in de misdaden en de zonde.

Nu heb ik nog een vraag over uw doopvisie. Bent u niet bang dat u een kerk vol ‘bekeerde’ mensen kweekt zonder enige grond? Mensen die geloven dat ze door de doop al heel eind op weg zijn en dat wedergeboorte geen thema meer is? Brakel schrijft in 'De Redelijk Godsdienst' ook heel duidelijk over wedergeboorte en daar lees ik niet dat dat de doop daar al een heel stuk van is.

Verder mis ik als ik alles lees het wonder van zalig worden, dat de Heere uit het verloren liggende mensengeslacht een volk heeft verkoren dat zalig wordt. Het wonder wat ik bij Gods volk altijd hoor: waarom was het op mij gemunt? Zoals ds. Lamain op een gezelschap eens hoorde van een man: “Ik heb wat gedaan en God heeft wat gedaan. Ik heb alleen maar tegengewerkt en de Heere heeft getrokken met genade.” Het lijkt bij u allemaal zo vanzelfsprekend en geloven kan gewoon wanneer je zelf wilt. Of lees ik het verkeerd?

Beste vragensteller,

Hartelijk dank voor je vragen. Ik heb respect voor de wijze waarop je de vragen onder woorden brengt. Je hebt veel moeite met mijn overtuigingen, maar tegelijk weet je je aarzelingen zo te formuleren dat je geen verwijten maakt of vervalt in vooroordelen. Dat vind ik waardevol, omdat het gesprek alleen verder komt door werkelijk te luisteren naar elkaar. Ik hoop dat je mijn antwoorden ook zo zult lezen. Als ik bepaalde visies afwijs, betreft het de visies en niet de personen die de visie hebben.

1. Zijn er beloften voor onbekeerden? Ja, zei ik, verwijzend naar enkele teksten uit Ezechiël. Inderdaad worden de beloften vervuld alleen in die onbekeerden die uitverkoren zijn. Maar iemand kan uitverkoren zijn zonder nu reeds bekeerd te zijn. Wij weten niet wie uitverkoren is en al helemaal niet wie verworpen is. Niemand mag zichzelf onder de verworpenen rekenen, zeggen de Dordtse Leerregels. De verborgen dingen zijn namelijk voor de Heere onze God, de geopenbaarde zijn voor ons (Deut. 29: 29). Dus als jij onbekeerd bent, word je daarop aangesproken en je mag Gods roep niet naast je neerleggen door te beginnen over de uitverkiezing. Let op de opbouw van de Dordtse Leerregels. In hoofdstuk 1 begint men bij de prediking van het Evangelie en dit vraagt om geloof en bekering (Dordtse Leerregels I, 4). Wie gelooft en zich bekeert, mag daaruit weten dat hij uitverkoren is. De beweging is van het Evangelie naar de uitverkiezing, niet andersom.

2. Heeft de mens de keuze om bekeerd te worden? Uiteraard niet. Bekeert de mens zich? Uiteraard wel. Als God de mens wedergeboren heeft (zonder ons in ons), gaat de mens zelf geloven en zich bekeren. Zo staat het in onze belijdenis (Dordtse Leerregels III/IV, 12 slot). Ik vind het opvallend dat je deze dingen blijkbaar niet weet. Dit alles zou je moeten weten, als reformatorisch christen. Veel verwarring die nu in de gereformeerde gezindte leeft zou verdwijnen als we onze eigen gereformeerde belijdenisgeschriften zouden kennen en aanvaarden. Het is, bovendien, levensgevaarlijk om je eigen onbekeerd-zijn te verdedigen.

3. Ben ik bang voor een kerk vol bekeerde mensen die denken dat ze al een eind op weg zijn door de doop? Ik begrijp je vraag, ik voel je angst. Toch is het een verbazingwekkende vraag. Eerder al (bij een vorige vraag) schreef ik: we moeten eerst een goede doopvisie hebben, vervolgens pas de vraag stellen wie er gedoopt mag worden. In wat jij schrijft proef ik dit: wij in refo-land dopen heel veel kinderen, hoe voorkomen we dat zij teveel waarde hechten aan hun doop? Maar vind je dat zelf niet apart? Het is toch de omgekeerde wereld om eindeloos veel mensen te blijven dopen en dan, om misbruik te voorkomen, de waarde van de doop ongeveer tot nul terug te brengen. Daarom heb ik een vraag aan jou: ben jij niet bang dat jij de doop als instelling van Christus krachteloos maakt door menselijke inzettingen? 

4. Wat blijft er over van het wonder van zalig worden? Allereerst noem ik dit: in aansluiting bij Voetius en anderen zal ik de wedergeboorte geen wonder noemen. Een wonder is een zeldzame uitzondering op een natuurlijk proces, maar wedergeboorte is geen natuurlijk proces en God zij dank ook niet zeldzaam. Bovendien: als we wedergeboorte een wonder gaan noemen, lijkt het alsof de kans dat wij wedergeboren worden, erg klein is. En daarmee doen we Gods genade tekort. Ik ben het met je eens dat vanuit ons, zondige mensen, redding en zaligheid een zaak van intense dankbaarheid moet zijn. Maar bezien vanuit de diepe barmhartige liefde van God zou ik het eerder een wonder noemen dat er nog mensen verloren gaan met zo’n rijk evangelie. Pas dus op dat jouw taalgebruik niet de suggestie wekt dat God karig is met Zijn genade. De bloedvloeiende vrouw (Markus 5: 28) zei niet: “het zou een wonder zijn als ik genezen word”, maar ze had van Jezus gehoord en zei: “Ik zál gezond worden!”

5. Tenslotte de uitspraak van de man die zei dat hij slechts had tegengewerkt. Ik hoop voor de man dat het niet waar is wat hij zei. Want als zijn wil inderdaad niet gewillig is geworden en hij God niet vrijwillig diende, was hij helaas nog onbekeerd en is hij verloren gegaan. Overigens neem ik het die man niet al te zeer kwalijk dat hij het zo zei, maar ik neem het ds. Lamain wel kwalijk dat deze dit instemmend heeft doorgegeven. Als gereformeerd predikant had hij beter moeten weten. En ik betreur het dat jij ervan onder de indruk bent. Want het is overduidelijk niet in de lijn met Gods Woord en de belijdenis. Ik noemde al Dordtse Leerregels III/IV, 12 slot. Zie ook III/IV, 14: “God brengt in de mens teweeg de wil om te geloven.” Denk verder aan bekende teksten als “trek mij, en wij zullen u nalopen” (Hooglied 1:4 SV); “Uw volk is zeer gewillig zijn op de dag van Uw kracht” (Ps. 110: 3); “Alles wat de Vader Mij geeft, zal tot Mij komen” (Joh. 6: 37). De wedergeboorte laat onze wil niet voortbestaan in haar onwil, maar maakt de wil vrij om God gewillig te dienen. “De gewillige en oprechte gehoorzaamheid begint de overhand begint te krijgen; hierin is de waarachtige en geestelijke wederoprichting en vrijheid van onze wil gelegen” (Dordtse Leerregels III/IV, 16). Als bevindelijke uitdrukkingen deze belijdenis gaan verdringen, wordt het zaak om kritisch te zijn.

Vragensteller, ik blijf zitten met een gevoel van onbehagen. Want ik vraag me dit af: hoeveel waarde hecht jij aan het Evangelie? God zegt dat je je moet bekeren en moet geloven. Je mag Hem geloven, je mag je bekeren. Neem jij deze geboden en nodigingen van God serieus? Of zijn al je theologische tegenwerpingen misschien afweermechanismen om te kunnen blijven die je bent?  

Met hartelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G.A. van den Brink

• Geboortedatum:
  05-01-1974
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Apeldoorn
• Status:
  Actief

242 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven