Dwarse pubers

Vraag 1: Onze tiener in huis wil nooit wat. Is altijd moe, heeft nergens zin in. Wat andere pubers geweldig vinden, vindt onze puber niet leuk. Alleen maar thuis hangen. En buiten het huiswerk om wat hobby's en de mobiele telefoon. Uitstapjes met ons als gezin, is ook afgekeurd. Draag een klein klusje op en er wordt al zuchtend gereageerd. Komt moe uit bed, enz. Is dit normaal pubergedrag van tegenwoordig? 
    
Vraag 2: Onze puber in huis kan nogal dwars zijn. Nu zijn we daar niet erg verbaasd over, daar dat ook wel soort van normaal is. Echter weet zij nu elke avondmaaltijd te verknoeien door alsmaar negatieve aandacht op te eisen. Ze vindt dat wij altijd de anderen voortrekken en is van mening dat iets nooit haar schuld is, maar van de anderen in huis. Hoe kunnen wij hier het beste mee omgaan?

Als we eerlijk zijn moeten we inderdaad zeggen dat de schuld vrijwel in alles bij haar ligt. Dat klinkt alsof wij als ouders geen fouten maken, maar dat is natuurlijk niet zo. Ook wij maken fouten en geven die ook eerlijk aan haar toe. Maar we vinden het erg negatief op haar over komen als we zeggen dat het altijd aan haar ligt. We willen  haar ook geen negatief zelfbeeld aanpraten. Ze zegt al vaak zat dat alles wel weer haar schuld zal zijn. En dat is het meestal ook, maar hoe kunnen we nou op de meest positieve manier haar eigen gedrag onder ogen laten zien?

Als moeder weet ik ook haar gevoelige snaar te raken en dan hebben we wel weer fijne momenten, maar zij weet ook mijn gevoelige plek te bereiken en wil dan gelijk dat we weer normaal en gezellig doen. Maar ze moet ook echt leren dat sommige dingen niet kunnen en wij nog met een naar gevoel zitten toch? Ik hoop echt dat u wat handvatten kunt geven.

Tja, bij pubers wordt vaak gezegd: “Wegens verbouwing gesloten...” En dan glimlachen we erbij. Maar toch, het kan heel moeilijk zijn als ze de sfeer in huis bepalen. Het gedrag van de puber eist alle aandacht op. En al gauw is daar de negatieve spiraal.. 
 
Maar wat zit er achter deze façade van negatieve aandacht? Wat zit er áchter dit gedrag? Wat we weten is dat het brein van een puber helemaal overhoop komt te liggen. Het is een fase van ik-gerichtheid, zelf willen bepalen wat je doet, uitzoeken wie je bent, jezelf vergelijken met leeftijdgenoten, jezelf niet goed genoeg vinden, lichamelijke veranderingen en de vele ‘over elkaar heen denderende emoties’ die hierbij komen kijken. Alles wat altijd voorspelbaar was, is het nu niet meer. Alles komt op losse schroeven te staan. Niks is meer vanzelfsprekend. Hoe beangstigend is dat? En als niemand begrijpt wat er binnen in jou gaande is, hoe alleen ga je je dan voelen! Een emotionele achtbaan...

Angst, eenzaamheid, onzekerheid maken zich meester over je kind. Pakken je puber als het ware in. En u? U ziet uw kind veranderen... Maar uw puber zou geen puber zijn als ze deze angst, eenzaamheid en verwarring onder woorden kon brengen en zo u om hulp kon vragen. Nee, dit uit zich vaak in boosheid opstand en verzet. Maar eigenlijk is het een roep om hulp! U moet degene zijn die zegt dat ze goed is om wie ze is! U moet degene zijn die begrijpt wat al die veranderingen teweeg brengen. Zeg het hardop als iets wél goed gaat en negeer het negatieve gedrag. Ze wil gezíen worden én gewaardeerd!
 
Geef haar een veilig vangnet, met even zo duidelijke grenzen. Grenzen waar ze tegen aan mag botsen, maar die rotsvast blijven liggen. Dát is veiligheid! En dat vereist van u veel flexibiliteit, veerkracht en heel veel liefde. Bedenk dat haar gedrag een overschreeuwen is van emoties waar ze geen raad mee weet.

Als u zó naar haar probeert te kijken, dan ziet u geen puber meer die de sfeer verziekt, maar dan ziet u uw kind, in verwarring, eenzaam, om hulp roepend. Eigenlijk roept ze: “Zie míj nou eens staan, en niet alleen mijn negatieve gedrag!”
 
Een opstandige puber is in verwarring, angstig en heel onzeker. Vraagt eigenlijk om hulp (zonder dat ze het zelf weten), zoeken naar houvast! En als ouders dan niet hun veilige haven zijn, gaan ze het ergens anders zoeken. Bij verkeerde vrienden of in criminaliteit. Dan gaan ze daar op zoek naar hun identiteit. Maar dat hoeft niet, zolang er liefhebbende ouders zijn, die het alleen moeilijk vinden om hier mee om te gaan (en daarin bent u niet alleen!). Probeer haar te zien, zoals hierboven beschreven. Ze heeft u in deze periode meer nodig dan ooit!

Bid God om kracht, wijsheid en inzicht om uw kind in liefde te leiden in deze roerige periode van hun leven.
 
Benoem het GOEDE. Negeer het negatieve (indien mogelijk). Spreek je waardering hardop uit als iets goed gaat! Breek heftige discussies in liefde af en spreek dingen uit op een rustig moment, níet in het heetst van de strijd. Toon begrip voor haar standpunten, al zijn die niet altijd dezelfde dan de uwe. Laat haar voelen: Je mag zijn die je bent! Je gedrag moet ik soms afkeuren, maar niet jou als persoon! Jij bent voor mij waardevol!
 
Dwarsliggen mag, dwarsliggen is nodig, om uiteindelijk op het goede spoor terecht te komen en zo niet te ontsporen!
 
Veel wijsheid en liefde toegebeden!
 
Hartelijke groet,
Irma Roobol

Dit artikel is beantwoord door

M. F. (Irma) Roobol-van der Sluijs

• Geboortedatum:
  21-02-1975
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Barendrecht
• Status:
  Inactief

25 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven