Twijfelen door zoveel verschillende theologische visies

N.a.v. gesprekken met iemand ben ik heel erg gaan twijfelen over dingen die ik eerder heb gehoord en altijd voor waarheid aan heb genomen. Is het waar dat de Bijbel alleen bedoeld is voor de kinderen van God/uitverkorenen? Is het waar dat de Heere alleen de gebeden van de kinderen van God/uitverkorenen hoort en verhoort? Is het waar dat de formulieren (van huwelijksbevestiging, bijvoorbeeld) geschreven zijn voor kinderen van God/uitverkorenen? Mag je niet pleiten op beloften die in de Bijbel staan wanneer je niet weet of je een kind van God bent? Waarom dan (niet)?

O, waarom is alles ook zo moeilijk?! Ik hoor zoveel verschillende visies. Wie heeft het nu bij het rechte eind? Wie moet ik nu geloven? Welke verschillen zou ik horen wanneer ik deze vragen aan een PKN-dominee en aan ds. Mallan stelde? Deze verschillen zí­jn er, dat weet ik wel. Zijn ze belangrijk? Waar zijn ze op gebaseerd? Ze kunnen het dan natuurlijk niet allebei bij het rechte eind hebben, maar als de één het bij het rechte eind heeft, vertelt de ander de gemeenten dus iets dat niet waar is en toch van levensbelang is?! Hoe kan dit nu, predikanten zijn toch ook Gods kinderen, hebben toch licht van Boven ontvangen? Hoe kan het dan dat zij verschillend denken en spreken over wezenlijke zaken?

Graag beantwoording door iemand van de Ger. Gem. Ik snap helemaal niets van verschillen, maar aangezien we zelf Ger. Gem. zijn zal ik maar aannemen dat wat hier gezegd wordt, waar is... of is dit juist niet goed? Moet ik kritisch zijn? Met betrekking tot wie of wat dan? Ik weet het niet meer, echt niet...

Een 17-jarig meisje.

Best meisje van zeventien,

Wat kun jij veel vragen stellen in één mailtje. Het zou je gaan duizelen, wanneer dit allemaal op je afkomt. Je haalt trouwens wel heel veel zaken voor het voetlicht. Ik probeer jouw vraag/vragen op de voet te volgen. Hier en daar zal ik wat combineren en op sommige vragen ga ik wat minder diep in, omdat dit gevoelig kan liggen voor anderen.

Jij komt zelfs met concrete voorbeelden van kerken en predikanten. Daar moeten we toch wel voorzichtig mee omgaan. Als de Bijbel alleen bedoeld zou zijn voor Gods kinderen, werd er niemand zalig. Gelukkig mag/moet ieder Gods Woord ter hand en ter harte nemen. Daar staan verschillende voorbeelden in Zijn Woord. Zoekt in het Woord des HEEREN, en leeft. Onderzoek de Schriften, want die zijn het die van Mij getuigen. God hoort elk gebed, maar verhoort niet alle gebeden. Daar heeft Hij Zijn wijze bedoelingen mee. Wij mogen niet rekenen met Gods verborgen wil, bij Hem zijn alle dingen bekend. Ook de gebeden. Toch kunnen we in de Bijbel voorbeelden noemen van mensen, die gebeden hebben en verhoord zijn en toch geen kinderen van God zijn. Bedoel je de zaligheid van zondaren, dat zal blijken, dat uiteindelijk alleen de uitverkorenen zalig worden, maar daar mogen we nooit mee rekenen. En... hoe zou een onbekeerde ooit bekeerd worden, als hij eerst niet in de nood tot God geroepen (gebeden) heeft?

En dan die woorden: bekeerd, onbekeerd. Wie bepaalt dat? Wij mogen niet wanhopen aan Gods eis en toezegging. Als Hij zegt: Wie Mij aanroept in de nood, vindt Mijn gunst oneindig groot, dan staat daar niet uitverkorenen of Gods kinderen. Al is het waar, dat alleen zij in waarheid de Heere bedoelen, maar daar mag jij niet van uitgaan. Tot jou komt de oproep: Zoek dagelijks Mijn Aangezicht. En als je niet kunt bidden, zucht dan maar, en kun je dat zelfs niet, dat hoort God zelfs woordeloze gebeden, want Hij alleen ziet het hart aan.

Het huwelijksformulier is positief opgesteld, maar niet slechts voor kinderen van God. Het is een formulier om het huwelijk te bevestigen. Dat het formulier uitgaat van een ideale situatie, zoals het moet zijn, maar tegelijk is het zo reëel, want alle tegenspoed en kruis wordt niet verzwegen. Het is een realistisch formulier, maar het vraagt wel volkomen overgave aan Hem en aan elkaar. Het gaat uit van een christelijk huwelijk. Zo zou het moeten zijn. De verschillende visies, die je hoort, de verschillen in de kerken, dat is een gevolg van de zonde. Niet één kerk kan zeggen: des HEEREN tempel is deze. Dat noemen we kerkisme.

Ik ben het met je eens, dat er verschil is in prediking in de PKN en de Gereformeerde gemeente in Nederland, om de twee kerken maar te noemen, die jij ook aanhaalt. Die kunnen van wezenlijk belang zijn. Maar de prediking in de ene PKN-gemeente kan totaal verschillen met die in een andere gemeente. Als je de krant leest, zie je ook dat er zelfs een predikant voorhoudt, dat hij gelooft in een God, die niet bestaat.

Zo radicaal als jij het zegt: als de ene kerk gelijk heeft, dan heeft de andere ongelijk, dat vind ik te ver gaan. In de NGB staan drie kenmerken, die de ware kerk typeert: de zuivere bediening van Gods Woord, de reine, zuivere bediening van de sacramenten (2) en het handhaven van de kerkelijke tucht. Nu zou ik een heel epistel kunnen schrijven over de zuivere prediking, maar dat zal ik je besparen. Je vergeet zo gauw bepaalde aspecten. Wat wel belangrijk is, dat er evenwicht is: zonde en genade, schuld en vergeving, de dood in Adam, het leven in Christus en niet te vergeten het toepassende werk van de Heilige Geest.

Jij schrijft ook: Gods kinderen hebben toch licht ontvangen van Boven, dus zij moeten toch allemaal hetzelfde preken. Je schetst een ideale situatie, zo moet het zijn, maar wij zijn geen hartekenner. Als zij verschillend spreken over wezenlijk zaken, dan brengt dat verwarring. Je noemt die wezenlijke zaken niet, dus ik ben voorzichtig in mijn antwoord, Wanneer jij meer gegevens aanreikt, wil ik in een volgend antwoord daar op ingaan. Nu alleen samenvattend. De catechismus geeft een goede leidraad: ellende, verlossing en dankbaarheid. In de prediking zul je dat terug moeten vinden, zonder er een systeem of een wiskundige formule van te maken.

Hoe is het mogelijk om naar verlossing te verlangen, wanneer je niet weet waarvan je verlost moet worden. God is een God van orde, daarom is er in de prediking ook een orde des heils. Roeping, wedergeboorte, bekering, geloof, rechtvaardigmaking, heiligmaking en in de hemel heerlijkmaking. Zonder dit als vaste stations te zien, moet er m.i. wel vastgehouden worden aan een bepaalde orde (niet altijd een volgorde). Deze orde des heils is niet aan een kerk gebonden, maar ik verwijs ook naar een leerzaam boekje van wijlen ds. W.L. Tukker uit de Ned. Herv. kerk. En in het vragenboekje van Hellenbroek komen deze zaken ook aan de orde.

Dus niet kerkgebonden. Je gaat er trouwens wel heel gemakkelijk van uit, dat wat in de Geref. Gem. gezegd wordt, waar is. Ik hoop dat ook, maar we zijn allemaal zieke kerken en de volmaakte prediking is hier op aarde niet. Wat jij misschien bedoelt, is het volgende: je wordt niet bedrogen voor de eeuwigheid. Maar zo’n algemene opmerking kun je m.i. niet maken.

Tenslotte vraag je of je kritisch mag/moet zijn. Je weet het echt niet meer. Ik verwijs je naar Handelingen 17. Paulus en Silas hebben gepreekt in Berea in de synagoge. Dat hadden ze daarvoor ook gedaan in Thessalonica. En wat staat er in vers 11: die van Berea waren edeler dan die te Thessalonica, als die het Woord ontvingen met alle toegenegenheid, onderzoekende dagelijks de Schriften, of deze dingen alzo waren. Ten eerste zaten zij niet met een kritische houding in de kerk, want ze ontvingen het met toegenegenheid. Maar tegelijkertijd onderzochten ze dagelijks de Schriften of de woorden van Paulus en Silas daarmee in overstemming waren. Dat is de juiste houding. Een positief, kritische houding is absoluut niet verkeerd, maar al op het puntje van de bank, of de stoel zitten, terwijl Gods Woord bediend wordt, of er niet iets is, waar je het niet mee eens bent, kan nooit de goede luisterhouding zijn. Probeer onder de preek biddend te luisteren of er voor jou een woord bij is. Hij spreekt gewis tot elk die voor Hem leeft. Wat mag je in een bijbelse preek verwachten? Naast uitleg van de Schrit (tekst) een oproep tot bekering, onderwijs in de weg der zaligheid, een toepassing naar onze tijd en in het bijzonder het wijzen op Hem, de Heere Jezus Christus, hoe je door Hem zalig kunt worden. Niet alleen de noodzaak tot bekering, maar ook indringend de mogelijkheid, zonder onderscheid! Het is een lang antwoord geworden. Mocht je niet tevreden zijn, of wanneer ik je niet helemaal begrepen heb, laat dit dan weten.

Sterkte ook als je het niet meer weet, weet Hij raad. Hij zal je onderwijzen en leren van de weg, die je gaat zult, Hij zal raad geven, Zijn oog zal op je zijn. Dat is een belofte voor allen, die Hem vrezen, maar ook een bemoediging voor hen, die het niet weten. Dus ook voor jou.

Met een hartelijke groet,
B. S. van Groningen

Dit artikel is beantwoord door

B.S. van Groningen

• Geboortedatum:
  25-04-1951
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Hendrik-Ido-Ambacht
• Status:
  Inactief

120 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven