Over kinderloosheid praten is moeilijk

Vrienden van ons (we zien/spreken ze niet heel regelmatig) zijn bijna zes jaar getrouwd. Zij hebben wel een kinderwens maar verder spreken zij uit zichzelf niet over hun kinderloosheid. Hij heeft twee zussen die beiden kinderloos zijn en dit medisch hebben laten onderzoeken. Over hun eigen huwelijk zonder kinderen spreken onze vrienden niet. Of dat nu uit eigen wil, angst, schaamte of andere gevoeligheid of emoties is weten wij niet, maar hoe zouden wij hier tactisch en begripvol naar kunnen vragen?

Misschien durven zij er niet over te beginnen, daar wij ook (sinds 1,5 jaar) een getrouwd stel zijn zonder kinderen. Weet u hoe wij met dit gevoelige onderwerp om kunnen gaan jegens ons vriendenechtpaar of mogen wij daar niet aankomen en moeten we afwachten tot zij er zelf wel of niet over beginnen?

Beste...,

Hoe komt het dat onderwerpen tot de categorie “gevoelige onderwerpen” gaan behoren? Ik denk dat het ermee te maken heeft dat het vaak over thema’s gaat waarbij mensen de neiging hebben de gevoelens van anderen in te vullen en daar dan vooral zo moeilijk mogelijk over te doen en te denken. Dan gaat het averechts werken en daardoor wordt de kloof naar het moment om ontspannen het onderwerp aan te kaarten, steeds groter. Als het om de mensen zelf gaat (in dit geval kinderloze ouders), spelen vaak soortgelijke processen. “Ik ga toch anderen niet opzadelen met mijn probleem!” Hoezo opzadelen? Wie bepaalt dat? Misschien vinden anderen het juist heel plezierig als je een stukje van je kwetsbaarheid laat zien of een deel van het lijden waarvan iedereen weet dat het er is.

Daarom kan het een opluchting zijn als toch op een ontspannen en betrokken wijze het moeilijke onderwerp betrokken wordt in de gesprekken. Soms kan dat een heel natuurlijk verloop hebben. Als je met vrienden bezig bent, een eind wandelt bijvoorbeeld en je ziet in de nabijheid nadrukkelijk ouders met kinderen bezig, dan kan een vraag als: “Vind je het lastig om andere echtparen met kinderen bezig te zien?” een mooie insteek zijn. Soms ook kun je met jezelf beginnen: “ik ben toch zo blij dat ik in de gelegenheid ben om te genieten van kinderen van anderen nu ik ze zelf (nog) niet heb!” Hoe zie jij dat? Maar natuurlijk kun je ook op het juiste moment rechtstreeks een vraag stellen: “Vind je het lastig te accepteren dat je (nog) geen kinderen hebt?”

Soms kan het ook op een nog andere en subtiele manier. Je kunt zomaar een kaartje tegen komen met een tekst en/of afbeelding die je aan je vrienden doet denken, dat je van toepassing vindt op hen. Niks mooier dan dat kaartje dan te versturen met: “toen ik dit zag/las, moest ik aan jullie denken, vandaar dat ik het jullie toestuur.”

Als je vrienden bent, wil je met elkaar meeleven, neem ik aan. Het gaat er dan niet om dat je ergens niet aan mag komen waarvan je wel weet dat het er is, maar je mag daar belangstellend naar informeren en er in proberen mee te denken. Uiteraard is het wel zo dat ieder daarin de grenzen kan aangeven tot hoever hij anderen toelaat. Maar helaas worden dingen vaak tot een taboe gemaakt die dat helemaal niet zijn.

Mijn ervaring is dat mensen het een opluchting vinden als je hen bevraagt op de thema’s die gevoelig liggen. Als zij maar voelen dat je dat met een respectvolle en betrokken insteek doet waarin je het belang van de ander voor ogen hebt (en niet je eigen nieuwsgierigheid). Juist als mensen het lastig vinden zelf een thema aan te snijden kan het een opluchting zijn als jij met de juiste timing en toonzetting iets bespreekbaar maakt.

Laat ik een voorbeeld geven van wat mij onlangs overkwam. Ik ben alleenstaand en kinderloos, maar behoor gelukkig tot de categorie mensen die daar geen verbittering en frustraties over kent en juist erg geniet van de kinderen van anderen. Ik was in gesprek met een collega en deze begon trots te vertellen over zijn kleinkinderen. Tot hij mij aankeek en vroeg: “Kan jij daar wel tegen als ik daar zo uitvoerig over vertel?” Waarop ik volmondig kon beamen dat dit zo was en dat ik het juist heel erg plezierig vond dat hij zo vol van die kinderen is! Duidelijkheid aan twee kanten. Van hem heel goed dat hij de vraag stelde en ik kon een eventuele gevoeligheid uit de lucht halen.

Ik wens jullie goede en open gesprekken!

Drs. Els J. van Dijk

Dit artikel is beantwoord door

drs. E.J. (Els) van Dijk

• Geboortedatum:
  28-01-1956
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Actief

208 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven