Gedenken en geloven tijdens Avondmaal

Bij het uitdelen van het brood tijdens de bediening van het avondmaal spreekt de dienaar: “Neemt, eet, gedenkt en gelooft dat het lichaam van onze Heere Jezus Christus gebroken is tot een volkomen verzoening van al onze zonden.” Gedenken tijdens de bediening is iets waar ik mezelf toe kan zetten. Geloven is iets wat ik in mijn beleving niet kan doen op commando. Toch zegt ook artikel 35 van de NGB: “Maar ook de wijze waarop wij dit nuttigen, is niet de mond, maar de geest, door het geloof. Alzo dan blijft Jezus Christus altijd zittende ter rechterhand Gods Zijns Vaders in de hemelen, en laat toch daarom niet na, ons Zijner deelachtig te maken door het geloof.”

Mijn vraag is: hoe kan ik tijdens de viering bewust dat geloof beoefenen? Dit omdat er toch staat: gedenk én geloof!

Beste vrienden, 

Wanneer je artikel 35 van de NGB helemaal doorleest, dan worden eigenlijk  deze vragen al beantwoord: immers even tevoren staat die prachtige zin in dit belijdenisartikel: “Nu zo is het zeker en ongetwijfeld dat ons Jezus Christus Zijn sacramenten niet tevergeefs heeft bevolen. Zo werkt Hij dan in ons al wat Hij door deze heilige tekenen ons voor ogen stelt; hoewel de wijze ons verstand te boven gaat, en ons onbegrijpelijk is, gelijk de werking van de Heilige Geest verborgen en onbegrijpelijk is. Intussen  zo feilen wij niet, als wij zeggen, dat hetgeen dat door ons gegeten en gedronken wordt het eigen en natuurlijk lichaam en het eigen bloed van Christus is.”

Het is dus in de eerste plaats een geloofszaak. Dat Jezus beveelt om te nemen en te eten en te gedenken en geloven, is een bevel van Jezus Zelf. Tegelijk zeggen we: Hij beveelt, wat Hij geeft. “Al wat u ontbreekt, schenk Ik zo gij het smeekt, mild en overvloedig op Mijn trouw verbond” (naar Psalm 81:12, berijmd). De  bedoeling is juist om ons werkzaam te maken met het sacrament van het Heilig Avondmaal. Als je dit artikel doorleest, dan is dat één geheel van wat de Heere geestelijk wil werken door Zijn Heilige Geest. Er wordt al gezegd dat Hij werkt in ons wat Hij door die heilige tekenen laat zien. Daarbij moeten we bedenken dat het ook zegels zijn. Zoals een zegel wordt gezet onder een bankstuk of onder een notarieel stuk, zo geeft Heere eigenlijk ook Zijn zegel. Misschien kunnen we wel zeggen: Hij geeft Zijn  trouwring aan ons als in een huwelijk en dat eenzijdig, terwijl wij van onze geloften aan de Heere zo weinig terecht brengen. Hij is getrouw ondanks onze ontrouw. Zo zijn dat echt liefdestekenen. Daarmee geeft Hij wat Hij beveelt. Hier staat ook dat “het ons verstand te boven gaat en voor ons onbegrijpelijk is.”

Wanneer wij daarbij nemen de betekenis van het woord sacrament, dan ligt daarin al het antwoord van jullie vraag: sacrament betekent “eed”. De Heere legt een eed af om de zaligheid te geven. Daaraan verbindt Hij het liefdesbevel om te geloven. Geloven is maar niet geloven op commando, maar wel, dat je amen zegt op wat God zegt en dat Hij daarmee het geloof met de liefde tegelijk ook in je harten werkt. Dat werkt de Heere Zelf door Zijn Geest. Zoals een kind een opdracht krijgt, zo doet de Heere dat ook aan Zijn kinderen.

De Heere Jezus zegt al voor het Heilig Avondmaal: “Ik heb zeer begeerd met u het Avondmaal te houden, eer dat Ik lijd.”  De Heere komt direct, ook in de Evangelieprediking  al met een bevel van liefde tot mensen: “Bekeert u, gelooft, komt tot Mij.” Dat doet de Heere.

Ik vind commando geen goed woord. Dat vind ik militaristisch. Het bevel van Jezus  is een liefdesbevel. We kunnen toch van Jezus zeggen dat al wat Hij beveelt liefde is en dat Hij alles werkt wat wij missen?! Daarom zei Paulus in Filippenzen 2: “Werkt uw zelfs  zaligheid met vrezen en beven, want het is God Die in u werkt het willen en het werken naar Zijn welbehagen.” Dus:  alles uit Hem,  door Hem en tot Hem.

Wanneer de Heere tot ons komt met Zijn bevel, dan worden we heel klein. Dat zit ook in het Griekse woord sacrament. Letterlijk betekent sacrament in het Grieks ‘mysterie’ of ‘verborgenheid’. Zo vind je dat ook terug in dit artikel. Je wordt daaronder klein. Mysterie kan samenhangen met het woord ‘sluiten’. Je sluit je mond en je ogen, vanwege de grote zaligheid, die de Heere wil geven. Zo wordt nog meer hiermee het liefdesbevel onderstreept. 

Nog één ding: je zegt, dat je jezelf wel kan zetten tot gedenken onder de bediening. Wordt een voorbereiding op het Heilig Avondmaal niet overschaduwd,  omdat we niet denken aan de inhoud van het sacrament, maar juist door onbenullige dingen die onze gedachten niet gevangen nemen tot de gehoorzaamheid van Jezus Christus? Ik denk dat juist onze gedachten ons in de weg staan om te geloven. We zondigen immers in gedachten, woorden en werken.  Gedenken en geloven is daarom een eenheid. Echt gedenken wordt geloven.  Onze gedachten houden ons af van geloven. Maar wanneer onze gedachten gericht zijn op Christus, dan mag mijn ziel daarop amen zeggen en dat is echt geloven. Overdenk daarom dat artikel  nog eens. Het is Bijbels. Jezus gaf Zelf dit liefdesbevel! Hij is de Amen. Hij brengt echt tot geloof. 

Ds. P. Molenaar

Dit artikel is beantwoord door

Ds. P. Molenaar

• Geboortedatum:
  22-05-1945
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Lunteren
• Status:
  Actief

105 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven