Vraag
Toen het boek “Een aandachtige leerling van de Heere Jezus” van Sara Nevius verscheen, hoorde ik hier best heel positieve reacties op. Inmiddels heb ik het boek zelf bijna gelezen, maar het valt me eigenlijk wat tegen. Ik begrijp niet zo goed wat Sara Nevius beschrijft. Ze beschrijft heel open haar geestelijk leven, haar bevindingen, in gesprek met haar eigen ziel en luisterend naar het onderwijs wat ze van de Heere mag ontvangen. Maar ik vind dat best heel ingewikkeld. Dit is toch niet de gewone weg waarin de Heere onderwijst? Ik lees niet dat ze antwoorden op haar vragen krijgt vanuit het Woord, maar dat ze deze ondervindt in haar hart (wel vanuit het Woord, ze citeert wel veel Bijbelteksten, hoewel niet altijd letterlijk).
Nu vroeg ik me af: is dit boek eigenlijk niet een heel ‘bijzondere’ weergave van hoe het geestelijk in iemands leven kan zijn? Of moet ik juist ook staan naar deze diepe bevinding? Is dit een spiegel van hoe het zou moeten zijn, waar ik mezelf aan kan spiegelen of ik de zaken herken? Er is (gelukkig) wel enige herkenning, bevindelijk, maar lang niet alles van wat ze schrijft ervaar ik zo... Hoe trek ik dan lering uit dit boek? En waarom wordt het eigenlijk zo hoog gewaardeerd?
Antwoord
Sara Nevius heeft in haar leven veel meegemaakt. Op twintigjarige leeftijd was ze al weduwe en had ook reeds twee kinderen verloren. Daarna trouwt ze met W. á Brakel en verliest nogmaals vier kinderen. Dat heeft haar zeer aan de Heere verbonden. Zij komt in Utrecht terecht en heeft contact met Anna Marie Schuurman, die later de zíjde van de Labadie koos. Zij kende een teer leven met de Heere. Zij schrijft gedichten en meditaties en en schrijft haar persoonlijke ervaringen en ontmoetingen met Jezus op.
Hoewel we haar oprechte vroomheid en haar gedurig zoeken naar ontmoetingen met God kunnen waarderen, zo is alles toch te veel doortrokken van een bepaalde mystiek. De invloed van Anne Marie Schuurman en de wat mystieke beweging van de Nadere Reformatie is in haar werkje te merken. Zij kent namelijk ontmoetingen tussen haar ziel en de ziel van Jezus, zonder dat het Woord er een plaats bij heeft. De wijze waarop ze tot haar eigen ziel spreekt en tot de ziel van Jezus spreekt roept toch vragen op.
Kohlbrugge was helemaal niet gediend van de vroomheid van Sara Nevius. Hij vond het maar een opwerken van jezelf tot God. Nu is hij misschien wat rigoureus in die afwijzing, maar ook anderen hebben zich verbaasd dat Brakel dit schrijven van zijn vrouw heeft bewerkt en uitgegeven. Het weerspreekt op sommige punten zijn bestrijding van de Labadie en de Quakers, die buitenom het Woord met God en Jezus contact hebben.
Toch hebben de ontboezemingen van Sara Nevius ook iets aantrekkelijks. Hier ontmoeten we een ziel die dichtbij Jezus leeft en in Zijn liefde deelt. Dat valt toch niet te loochenen. De manier waarop zij dat beleeft is met mystiek omgeven. Ik denk dat we het moeten zien in de geest van de tijd en de sfeer in Utrecht. Deze was niet helemaal vreemd van de mystiek.
Ik kan mij dus je bezwaren indenken. De rechtvaardiging van een goddeloze, alleen door het geloof in Jezus Christus, ontbreekt er te zeer in. En het is toch juist uit deze ervaring, deze kennis van een doemschuldig zondaar waarvoor Jezus de vloek heeft gedragen, die de echte nauwe omgang met Jezus werkt. Het gevoel is ook geen goede maatstaf voor onze belevingen. Ze moeten met het Woord zijn verbonden.
Ds. C. Harinck
Dit artikel is beantwoord door
Ds. C. Harinck
- Geboortedatum:09-04-1933
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Kapelle
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Gewoon geloven is blijkbaar niet meer voldoende. De één beleeft het nog heftiger dan de ander. Kan, maar het maakt je niet méér christen.
Mijn oma zei al: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.
Nu is het nadeel van de meeste mystici dat ze rooms-katholiek zijn of Russisch-orthodox, dat werpt bij mij altijd weer een drempel op omdat ook Maria daarin een grote rol speelt. Daarom ben ik blij dat ik nu van dit boek hoor en ga ik het zeker lezen (met de waarschuwing van ds Harinck in het achterhoofd).
Lecram,
Er schuilt een heel gevaarlijke gedachte in: doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg.
Ik denk dat je oma op de eerste pinksterdag misschien dan ook haar hoofd geschud had.
Misschien is de kern van het ‘normale’:
Je moet de Heilige Geest niet tegenhouden maar het werk van de Heilige Geest bij anderen ook niet nadoen of wat Hij doet met jouw leven als richtlijn stellen voor anderen.
