Dochter naar het voortgezet onderwijs

Onze oudste zit in groep 8 op een kleine school. Na de zomervakantie hoopt zij naar het voortgezet onderwijs te gaan. De laatste maand is zij erg aan het veranderen. De ene keer boos, de andere keer vrolijk. Alles met pieken en dalen. Nu hoort dit volgens mij bij de leeftijd. Waar ik me wel een beetje zorgen over maak is het feit dat zij allerlei angsten heeft. Angst dat er iets met iemand in het gezin gebeurt, met haarzelf. Angst dat we haar vergeten, of dat iedereen naar haar kijkt. Deze angsten spelen vooral op voordat zij naar bed gaat. Regelmatig krijgt ze dan een hevige huilbui en door de angst komt ze moeilijk in slaap. Wat kunnen we hieraan doen? Is dit ook passend bij de leeftijdsfase? Het besef dat er wat gaat veranderen en daar moeilijk grip op kunnen krijgen? Gaat dit vanzelf weer over of moet er hiervoor hulp gezocht worden?

De overgangsfase van een basisschoolkind in een puber, die op de middelbare school zit, is een pittige. Het gaat gepaard met veel onzekerheid: de vanzelfsprekendheid van het dorp, de school, die overzichtelijk is, de meesters/juffrouwen, die allemaal bekend zijn. Vriendjes/vriendinnetjes, allemaal zo bekend en vertrouwd. Daar tussendoor speelt ook nog de persoonlijke verandering van schoolkind in puber: hoe verandert je lijf, hoe ga je om met vragen op dat vlak, die boven komen en waarvoor je je soms ook wel schaamt omdat het allemaal heel privé is; wat wordt er van je verwacht in je nieuwe rol, hoe stel je je op naar leeftijdgenoten, zul je wel geaccepteerd worden, enz. enz. Kortom, begrijpelijke redenen waarom de overgang naar de nieuwe levensfase de nodige onrust, angst en spanning op kan leveren. Soms heeft een kind altijd al moeite gehad om zich prettig te voelen tussen leeftijdgenoten, dan wordt het een extra grote stap om naar het voortgezet onderwijs te gaan, met alle nieuwe contacten die daarbij horen.

Wat ik adviseer is om regelmatig tijd vrij te maken om –tussen de bedrijven door– op een ontspannen manier met uw dochter te praten over de komende veranderingen. Geef concreet uitleg wat er gaat veranderen en wat er anders zal zijn op de middelbare school t.o.v. de basisschool. Ook goed om te normaliseren, dat de meeste kinderen er wel tegenop zien om naar een middelbare school te gaan. Bespreek –als ze daarvoor open staat– wat er zal veranderen in het gezin, welke andere positie zij krijgt als grotere dochter. Dat je als ouder ook trots op haar bent om wie ze is als schoolverlater en wat ze gepresteerd heeft. Maar ook welke positie ze houdt als oudste dochter, die belangrijk is en blijft voor de gezinsleden.

Hoe concreter zaken besproken kunnen worden, hoe meer dingen duidelijk kunnen worden, wat een kind vertrouwen kan geven om de onbekende toekomst in te gaan. Normaliseer de angst, die ze kan hebben als ze naar bed gaat, leg uit, dat dit het moment is, waarop je vaak denkt aan de komende veranderingen. Vraag haar wat haar kan helpen om rustig te gaan slapen. Niet betuttelen, maar tegelijkertijd haar angsten wel serieus nemen. Zie het dan eens een poosje aan, vermoedelijk verbleken de angstklachten gaandeweg. Zo niet, overweeg advies te vragen aan een deskundige, zodat uw dochter niet langer dan nodig is te dealen heeft met angst. 

Betsy Westeneng

Dit artikel is beantwoord door

E. (Betsy) Westeneng

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven