Vraag
Op het moment ben ik heel erg doorgedraaid in het dragen van verantwoordelijkheden. Als ik ontspan en zorg voor mezelf voel ik me al schuldig. 'Normale' verantwoording dragen heb ik altijd heel leuk gevonden. Dat vond ik altijd een uitdaging. Maar nu merk ik dat ik helemaal doorgeschoten ben en me verantwoordelijk voel voor dingen waar ik helemaal niet verantwoordelijk voor ben.
In de Bijbel staat heel vaak: maak je geen zorgen, maar geef al je zorgen aan God, want Hij zorgt voor je. Dat is toch eigenlijk de ultieme vorm van verantwoording nemen? De dingen die op je weg komen en die je aankan gewoon zo goed mogelijk uitvoeren. Maar de dingen die op je weg komen en die je niet aankan aan God geven. En er op vertrouwen dat Hij die dingen voor je gaat oplossen. En: je bent toch in de eerste plaats toch ook verantwoordelijk voor jezelf? Je bent het toch aan God en aan jezelf en aan andere mensen verplicht om in de eerste plaats goed voor jezelf te zorgen, niet je grenzen over te gaan als dit niet nodig is, jezelf rust gunnen als je dit nodig hebt? Hoe kun je ooit van nut zijn voor God en voor de wereld om je heen als je zelf opgebrand bent?
Maar het probleem bij mij is: ik voel me al schuldig als ik gewoon zorgeloos geniet, als ik voor mezelf zorg, als ik mijn grenzen aangeef en daar zelf niet over heen ga en andere mensen daar ook niet over heen laat gaan... Wat zou God hiervan zeggen? Mag je gewoon heerlijk onbezorgd genieten van al het goede wat God je geeft en tegelijkertijd wel 'normale' verantwoording dragen voor dingen die op je weg komen, maar in dat verantwoording dragen toch nooit je eigen grenzen over gaan?
Antwoord
Beste vragensteller,
Het is een goede en mooie eigenschap om anderen te willen helpen en in je enthousiasme kun je proberen om iedereen te helpen, om je best te doen om alles wat op jouw weg komt tot een goed einde te brengen. Maar, zoals je zelf al zegt: je kunt ook te veel hooi op je vork (willen) nemen. Hoe moeilijk kan het zijn om (onbewust) niet over je eigen grenzen heen te gaan. Je voelt je daarbij ook nog schuldig wanneer je zorgeloos geniet, voor jezelf zorgt, je grenzen probeert aan te geven.
Je bent verantwoordelijk voor jezelf, voor jouw bezig zijn, alsook voor de andere dingen die op jouw weg komen, maar de verantwoordelijkheid die je hebt is óók, wil je niet opgebrand raken, dat de zaken die voor jou te veel (kunnen) worden, dat je die niet allemaal op je nek neemt. Schuldgevoel hoef je daarover niet te hebben, want je kunt echt de hele wereld niet aan.
Misschien vind je het ook wel moeilijk om dingen uit handen te geven, maar God geeft ieder zijn/haar kunde, krachten en mogelijkheden. Wij zijn mensen, zo blijkt toch telkens weer, die beperkt zijn. Daarbij geeft God ook dat er andere mensen en instanties zijn waarnaar verwezen kan worden. Het geeft jezelf ook wel voldoening als je iets uit handen geeft of mensen verwijst naar anderen die hen kunnen helpen, zo laat jij iets los en een ander neemt het over, zo wordt er toch aan wat allemaal op jouw weg komt gewerkt.
Het kan ook zijn dat anderen van jou denken: hij/zij doet dat wel even voor mij. Juist doordat je zo'n groot verantwoordelijkheidsgevoel hebt kun je die verwachting gewekt hebben. Goed om dit eens bij jouzelf te overdenken en inderdaad jouw grenzen aan te gaan geven.
God laat ons ook duidelijk zien in Zijn woord dat wij niet alles hoeven te doen en dat er rust genomen en van rust genoten mag worden. Ik denk aan Mozes. Zijn schoonvader zei tegen hem dat hij zou bezwijken als hij zo door zou gaan met zijn werk, het was te zwaar en alleen kon hij het allemaal niet aan (Ex. 18), en zo moest hij naar andere bekwame mensen omkijken. De discipelen (Hand. 6) konden blijkbaar ook al het werk niet aan, het hoefde ook niet, en ook zij moesten uitzien naar anderen. Gelukkig dat zij taken konden afstoten en dat ook hebben gedaan, want een burn-out had voor henzelf en voor hun 'hoofdtaak' funest geweest. De discipelen werden door de Heere Jezus vermaand om wat te rusten, want zelfs hun eten schoot er zowat bij in. En zo wil ik volmondig op jouw laatste vraag antwoorden: Ja!
Een hartelijke groet,
Ds. P. C. van Keulen
Dit artikel is beantwoord door
Ds. P.C. van Keulen
- Geboortedatum:17-06-1956
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Bodegraven
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
- Je lichaam is een tempel, zorg daar goed voor (o.a. door voldoende
ontspanning en slaap);
- Als je zelf goed in je vel zit en ontspannen bent, kun je veel meer voor
anderen beteken dan wanneer je gejaagd en opgewonden bent;
- Er schuilt ook een gevaar in het zoveel voor anderen zorgen; maak je ze zo
niet te afhankelijk van jou? Mensen hebben ook een eigen
verantwoordelijkheid.
- Een wijze opmerking van mijn vrouw: als je zo gemakkelijk over je eigen
grenzen gaat, wat voor signaal geef je dan aan anderen af? Gebruik me
maar, ik zeg nooit nee.
Tot slot: naar de Heere toe ben je aan Hem verplicht goed voor je lichaam en geest te zorgen. Dat betekent niet dat je alleen aan jezelf denkt, maar dat je voldoende aan jezelf denkt, om anderen tot hulp te kunnen zijn en blijven. Dat houdt ook in dat je op tijd je grenzen aan geeft; daar zullen geen doden door vallen ;-) Het levert hooguit wat ongemak op; daar is voor iedereen overheen te komen.
Het is natuurlijk goed er voor je omgeving te zijn, maar soms alleen al met 'luisteren' kun je mensen goed helpen. Om vervolgens hun noden in het gebed voor te leggen, dat is de beste hulp die je kunt geven. Als je ergens praktisch mee kunt helpen, wat in jouw vermogen ligt, dan is dat ook goed. Maar het is en blijft echter wel hún probleem of hún kruis. Daar moeten zij mee (leren) leven.
Jij hebt jouw eigen rugzakje. Laat de ander zijn of haar eigen rugzak dragen, die hoef jij niet ook nog eens op jouw schouders te laden. Wel kun je naast die ander lopen, zijn/haar hand vast houden, naar de ander luisteren, samen bidden, de ander misschien praktisch wat ondersteunen. Maar je hoeft niet de rugzak van zijn/haar rug af te nemen en zelf erbij te gaan dragen. Dat is jouw taak en plicht niet.
Alleerst heb je de verantwoordelijkheid om goed voor jezelf te zorgen. Daar kun je overigens ook in doorslaan, mensen die wel heel gauw roepen 'dit zijn mijn grenzen', als excuus om vooral voor zichzelf te kunnen leven. Maar dat lijkt me bij jou niet het geval. Misschien ben je ook bang mensen te verliezen of teleur te stellen, als jij je grenzen aan gaat geven. Bedenk dan dat dit waarschijnlijk de vliegen zijn die op jouw strooppot afkwamen en misbruik van je maakten, door hun rugzak op jouw schouders erbij te hangen.
Zowel van ds van Keulen als van de andere reageerders!
Ik stem er helemaal mee in!
