Geen raad met puber

Ben echt ten einde raad aangaande een van mijn pubers. Alles wat ik probeer bij te brengen lijkt zinloos. Grote mond, niets aan willen nemen, respectloos gedrag naar mij, naar docenten, zelfs naar naar zijn vriendin. Hij heeft nog maar een paar maanden een relatie en heeft nu al seks met haar terwijl we er zo op gewezen hebben om dat niet te doen. En ook waarom. Illegale vuurwerkhandel en vooral niet weinig, honderden euro's mee verdiend, liegen en dan nog de dingen die ik niet weet. Hij wil ook niet meewerken aan een onderzoek of gesprek met een psycholoog. Ik heb zelf wel hulp gehad, want ik ben er al bijna aan onderdoor gegaan. Ik krijg echt haatgevoelens (ik haat het gedrag, niet de persoon) en voor mij is het tijdstip aangebroken dat hij de deur uit kan. Hij is echter nog minderjarig en je gaat je kind toch de deur niet wijzen...? Wat mij het meest zorgen baart is dat hij op een van zijn grootouders lijkt die ook zulk respectloos gedrag vertoont en zich op seksueel gebied meermalen te buiten is gegaan buiten het huwelijk. Wat moet dit worden in de toekomst, ook aangaande zijn verkering en andere relaties? Kinderen opvoeden, ik vind het zo zwaar... Ik weet dat ik alles bij God kan en mag brengen, daar mag laten, maar het is toch zo moeilijk. Ik sta er mee op en ga er mee naar bed. Ben ten einde raad, want er zijn nog meer gezinsleden en ik zie dat er kopieergedrag ontstaat bij een ander kind die totaal niet zo was.

Beste ouder,

Opvoeden is wel een mooie, maar inderdaad geen gemakkelijke opgave! We willen zeker allemaal het beste voor onze kinderen, maar oh, wat kúnnen ze eigenwijs en zelfs eigengereid zijn! Wij -ouders- hebben zoveel meer levenservaring opgedaan en zien soms allerlei beren op de weg. Vooral als we ook nog de minder prettige karakterkanten van de (schoon)familie zien terugkomen in ons nageslacht. We gaan handelen uit angst en proberen ons kind terug te brengen op het rechte pad (of op dát pad dat wij het rechte noemen). De puber gaat zich echter afzetten omdat hij/zij aan het ontdekken is wie hij/zij zélf is. Waarschuwingen hélpen dan soms niet meer, maar werken juist averechts.

Nee, ik zeg daarbij niet dat u niets moet doen en maar lijdzaam toekijken hoe een leven misgaat en hoe jongere broertjes of zusjes gedrag gaan kopiëren. Ik zeg ook niet zomaar: “breng het bij God” en daarbij denken: Hij moet het maar doen en ik kijk wel toe. Opvoeden is in de eerste plaats vooral een confrontatie met onszelf en daarbij ook een proces in het leren loslaten. Beste ouder, het gaat in het leven niet alleen om bídden, maar daarbij ook wérken. Vraag is niet alleen hoe te bidden, maar juist ook hoe te werken.

Nou, ervan uitgaande dat u biddende wilt werken: kijk dan eens naar uzelf. Probeer eens ánders te denken. Een kind móét nou eenmaal ontdekken en maakt daarbij ‘fouten’. Hoe vast zit u in eigen denkpatroon, waar juist een puber zich tegen gaat verzetten? Hoe flexibel kunt u zijn, of wilt u kunnen zijn? ‘Omdenken’ is een leuke methode: niet zeggen “ja maar” (ook niet in gedachten). Let eens op hoe vaak u dat, misschien ongemerkt, doet. Leer “ja en” zeggen, ofwel relativeren, loslaten, iemand eigen fouten laten maken. Dat betekent geen onverschilligheid. Het betekent voor u hárd werken. Maar realiseert u zich, dat iedere keuze consequenties heeft en dat verantwoordelijkheid nemen voor de gemaakte keuzes getuigt van volwassen gedrag. Dat geldt voor u. Dat geldt voor hem. Natuurlijk bepaalt u daarbij de regels, die u in uw huis belangrijk vindt. En dat  die regels grenzen hebben, waarop sancties volgen is ook prima. Reëel en consequent zijn is dáárbij de grote opgave. Een klein kind waarschuw en berisp je anders dan een puber, nietwaar.

Een paar voorbeelden: láát hem te laat thuiskomen, maar maak daarbij duidelijk dat hij de andere morgen zélf wakker moet worden; u roept niet, maakt geen brood klaar, enzovoort. Als hij brutaal is tegen docenten en daarvoor straf krijgt... jammer dan. Misschien is géén aandacht daaraan besteden een idee, of probeer op zijn minst het tegenovergestelde te doen van wat u tot nu toe gedaan hebt. Laconiek reageren met “ja, joh, zo gaat dat” en verder gaan met datgene waar u mee bezig was.

De omgang met het meisje is inderdaad zorgelijk, want dan gaat het niet meer alleen om zijn eigen eigenwijze persoontje. Een meisje ‘nemen’ uit protest is een egoïstische kleine gedachte. Zo ga je niet met een waardevol en geliefd medemens om. Maak hem dat maar duidelijk! En wanneer het mogelijk straks zelfs om ‘drie’ gaat... heel veel wijsheid, tact en vooral liefde hebt u dan nodig. Voor nú geeft u hem zoveel verantwoordelijkheid als hij aankan: ik bedoel te zeggen dat als hij een mán wil zijn, ook de consequentie van zijn gedrag zíjn eigen verantwoordelijkheid is. Waarschuwen hébt u al gedaan, dat hoeft u niet te herhalen, want hij wéét het ongetwijfeld wel!

Een minderjarige uit huis laten gaan... ja, soms is dat een goed idee. Maar de vraag is daarbij dan wel: waar naar toe? Kan hij bij iemand anders (tijdelijk) wonen, of denkt u aan ‘op kamers’, zelfstandig wonen?

Wellicht is het (nog eens) uitproberen van ‘duidelijke-afspraken-maken’ te overwegen, waarbij u úw grenzen aangeeft en het daarbij laat. Een puber schopt graag tegen volwassenen (gezag) aan, maar als er niets meer is om tegen te trappen verandert hij in iemand die keuzes zelf wel moet gaan maken.

Ik weet het, ik kan allemaal dingen schrijven zonder dat ik u en uw gezin ken. Ik weet ook niet of ik de dingen schrijf die u horen wilt. Wat ik wél weet, is dat kritisch naar uw eigen houding kijken en erover praten met de andere ouder (die u níét noemt, maar ik ga ervan uit dat die er wel ís) soms ineens ‘lucht’ geeft. Dat wens ik u in ieder geval zeer zeker toe!  

Hebt u wel eens een (goed) boek gelezen over de ontwikkeling en het gedrag van pubers? Herkenning kan soms ook als een pleister zijn op een zere plek. En wellicht vindt u dan tips die beter bij u passen dan een anoniem antwoord van slechts een paar regels.

Gode bevolen,
Marijke Rots

Dit artikel is beantwoord door

C. M. Chr. Rots - de Weger

• Geboortedatum:
  18-02-1947
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Aalten
• Status:
  Actief

1499 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven