Vraag
Mijn ouders zijn beiden atheïst en hebben mij dienovereenkomstig opgevoed. In het leven voor mijn gang naar de universiteit ben ik niet zoveel bezig geweest met levensvragen en grote filosofische (en theologische) vraagstukken, maar een studie filosofie aan de universiteit dwingt je juist op zoek te gaan naar antwoorden op die vragen. Bij mijn ouders resulteerde het zoeken in het verliezen van het geloof, maar ik heb de weg naar de kerk juist kunnen vinden. Na een jarenlange weg van zoeken, lezen en vragen ben ik uiteindelijk bij de Rooms-Katholieke Kerk terechtgekomen en weet ik mijn heil in Jezus. Ik ben ervan overtuigd dat Jezus de Waarheid is en het feit dat de RKK staat in een eeuwenlange traditie met de kerk van alle tijden gegrondvest op Christus speelde een belangrijke rol in het proces van overgeven aan Jezus en de theologie van de RKK. Nu het probleem. Ik heb nu een jaar een relatie met een heel leuke vrouw uit de reformatorische gezindte. Zij staat gelukkig, net zoals ik, open voor een eerlijk gesprek over de overeenkomsten en verschillen en we hopen uiteindelijk een goede keuze te maken wat betreft kerkgenootschap. Ik heb al even zitten zoeken in de vragenrubriek en zag al een aantal antwoorden op vragen over een relatie tussen een RKK’er en een reformatorische, dus zo'n vraag wil ik niet stellen. Waar ik juist zo tegenaan loop is de enorme rebellie die reformatorischen hebben tegen de RKK. De ouders van mijn vriendin, maar ook een aantal vrienden uit haar kerk, keuren onze relatie resoluut af en zijn heel stellig in hun oordeel: de RKK is een vervloekte dwaalleer en zolang ik daar blijf ga ik naar de hel. Aantallen bepalen natuurlijk niet wie gelijk heeft, maar hoe kan zo'n kleine, enorm versplinterde groep, nou zulke dingen roepen? Juist het feit van de behouden eenheid binnen de RKK zie ik als leiding van de heilige Geest en in lijn met de heilige Schrift. De ouders van mijn vriendin hebben overigens ook niet alleen kritiek op de RKK; andere kerkgenootschappen in de reformatorische stroming ontkomen er ook niet aan. Zijn dit (de enorme versplintering, het afzetten tegen andere stromingen binnen de religie en zelfs onderling binnen dezelfde stroming, de ontzettend kleine aantallen die lid zijn, het toezicht en 'zware' beleid dat wordt gevoerd door enkele hooggeplaatsten binnen de kerk, meteen het dreigen met termen als 'hel', et cetera) niet juist tekenen van flink sektarisch gedrag? Hoe kan ik überhaupt de overtuigingen van haar ouders serieus nemen als ik lees dat amper honderdduizend mensen zich verbonden voelen met haar kerkgenootschap terwijl dat aantal bij de RKK juist rond de 1 miljard ligt? Is het bekvechten over de kleinste theologische verschillen niet iets van de verleden tijd? Waarom kan binnen de reformatorische gezindte geen ruimte zijn voor verschillende opvattingen zonder dat men meteen elkaar de (geestelijke) hersens inslaat? Begrijp mij goed, het is niet mijn bedoeling even te stoken in de vragenrubriek, maar dit zijn oprechte vragen. Ik begrijp dat het verschil tussen de RKK en de reformatorische stroming door sommigen als groot gezien wordt en dat gereformeerden en hervormden zich niet voor niets zo noemen. Met mijn vriendin heb ik de drie formulieren van enigheid al een aantal keer doorgespit (en voel mij nog steeds verbonden met de RKK) dus ik weet waar de verschilpunten liggen. Maar waarom kan er dan toch zo weinig wederzijds respect zijn en een open en eerlijke houding? Ik zie uit naar uw reactie.
Antwoord
Beste vraagsteller,
Je hebt het over “de enorme rebellie die reformatorischen hebben tegen de RKK.” Ik moet zeggen dat ik dat persoonlijk niet zo herken. Jij zit echter een bepaalde situatie, waarin je dat wel zo ervaart.
Dat er bij protestanten dikwijls een grote weerstand (ik zou liever dat woord gebruiken) is tegen de RKK, is vanuit de geschiedenis denk ik goed te begrijpen. Je schrijft dat je met je vriendin de drie formulieren van enigheid al een aantal keer doorgespit hebt. Je hebt dan ongetwijfeld ook gelezen wat de catechismus zegt over de Paapse Mis. De catechismus noemt de Paapse Mis “een verloochening der enige offerande en des lijdens van Jezus Christus, en een vervloekte afgoderij” (vr. en antw. 80). Ook zul je hebben gelezen wat de Nederlandse Geloofsbelijdenis (NGB) schrijft over de ware en de valse kerk (art. 29). Guido de Brès, de opsteller van de NGB, dacht bij zijn omschrijving van de valse kerk ongetwijfeld aan de RKK.
Eén van de belangrijkste thema’s van de reformatie was de rechtvaardiging door het geloof alleen. Een mens wordt zalig door geloof alleen en niet door het doen van goede werken. Ik zou heel eerlijk willen zijn: als het waar is dat de leer van de RKK nog steeds inhoudt dat een mens zalig wordt door het doen van goede werken, dan is van toepassing wat de apostel Paulus schrijft in Galaten 1:8-9: “Doch al ware het ook, dat wij, of een engel uit den hemel u een Evangelie verkondigde, buiten hetgeen wij u verkondigd hebben, die zij vervloekt. Gelijk wij te voren gezegd hebben, zo zeg ik ook nu wederom: Indien u iemand een Evangelie verkondigt, buiten hetgeen gij ontvangen hebt, die zij vervloekt” (Galaten 1:8-9). De dwaalleraars in Galatië predikten dat een mens niet alleen moest geloven om behouden te worden, maar zich ook moest stellen onder de wet van Mozes en zich moest laten besnijden. Geloof, én... Paulus predikte dat een mens zalig wordt door het geloof in Christus ALLEEN.
Waar protestanten dikwijls geen oog voor hebben is dat de RKK sedert zeg maar 1500 natuurlijk ook een ontwikkeling heeft doorgemaakt. Het is de vraag of vandaag de dag de leer van de rechtvaardiging nog steeds het grootste struikelblok vormt tussen protestanten en katholieken. Dr. Gerard de Korte (bisschop van het bisdom Groningen-Leeuwarden) en dr. Willem J. Ouweneel schrijven samen in “Rome en Reformatie” (Heereveen, 2010): “Wij geloven dat de mens niet gerechtvaardigd wordt op grond van eigen verdiensten, in eigen kracht verricht, maar alleen door de genade van God, op grond van het bloed van Christus, en wel uit het geloof.” Het zal natuurlijk zo zijn dat De Korte en Ouweneel elk hun eigen gedachten hebben bij deze woorden. Volgens de Reformatie wordt een mens namelijk óók niet gerechtvaardigd op grond van verdiensten die hij in de kracht van de Heilige Geest zou verrichten.
Het feit dat de rechtvaardigingsleer misschien (ik ben daar zelf zeker niet zeker van) niet meer het grootste struikelblok vormt tussen Rome en Reformatie, neemt echter niet weg dat er tot op de huidige dag grote verschillen zijn tussen protestanten en katholieken. Denk bijv. aan hun visie op de verhouding tussen Schrift een traditie, de kerkregering, de sacramenten, de heiligenverering, enz. Díe verschillen hoeven echter niet tot gevolg te hebben dat men elkaar niet meer met respect kan benaderen.
Volgens de NGB is de Kerk de “heilige vergadering van de ware christgelovigen.” Ik weet wel dat de RKK een andere visie op de Kerk heeft, maar persoonlijk vind ik wat de NGB zegt heel bijbels. Alle gelovigen zijn door één Geest tot één Lichaam gedoopt (1 Kol. 12:13). De Kerk omvat alle ware christenen, in welke kerk of denominatie zij zich ook bevinden. Ik denk dat protestanten op z’n minst de mogelijkheid zouden moeten laten bestaan dat er in de RKK echte kinderen van God zijn. Voor mijzelf is dat eigenlijk geen vraag. De consequentie daarvan is dat een ‘waar gelovige’ binnen de RKK méér mijn broeder of zuster is dan iemand binnen mijn eigen kerkgenootschap die niet persoonlijk de Heere Jezus kent.
Een protestant die op dat laatste “amen” zegt, zal inderdaad met een opener houding naar de rooms-katholiek staan.
Ten slotte wil ik erop wijzen dat er wereldwijd ook zo’n half miljard protestanten zijn. De kerk waar jij het over hebt, is waarschijnlijk één van de vele protestantse kerken. Op bepaalde punten zal die protestantse kerk zich onderscheiden van de vele andere protestantse kerken, maar ze zal met die andere protestantse kerken gemeen hebben dat zij zich gefundeerd weet op de Reformatie. Ik denk dat je daarom niet kunt zeggen dat de mensen van de kerk van je vriendin maar zo’n klein groepje vormen, terwijl de RKK zo enorm groot is.
Gods wil is dat de Kerk één is. Dat betekent een roeping voor zowel protestanten als katholieken. Protestanten besluiten soms wel heel rap dat de RKK een valse kerk is en dat daarom iedere katholiek zich op een dwaalspoor bevindt, een spoor naar de hel. Anderzijds zul je toch ook moeten zeggen dat de RKK weinig toeschietelijk is richting de protestanten. Zo heeft de RKK tot op de dag van vandaag de banvloeken die uitgesproken zijn over allen die de leer van de rechtvaardiging van goddeloze enkel uit genade alleen door het geloof in Christus, niet herroepen.
Ik zou mijn antwoord willen afsluiten met wat ik hierboven al gezegd heb. De Kerk is de “heilige vergadering van de ware christgelovigen.” Een ‘waar gelovige’ binnen de RKK is méér mijn broeder of zuster dan iemand binnen mijn eigen kerkgenootschap die niet persoonlijk de Heere Jezus kent. Dat betekent dat het er toch vooral om gaat dat we persoonlijk de Heere Jezus mogen kennen. Het gaat er vooral om dat je, of je nu rooms-katholiek bent of protestant, afziet van al je eigen verdienste en bekent een zondaar te zijn – om vervolgens de toevlucht te nemen tot de Heere Jezus Christus. Zijn bloed wast ons van al onze zonden. In Hem is het Leven... Zonder Hem is er alleen maar dood en verdoemenis.
Heel veel vragen laat ik onbeantwoord. Toch hoop ik dat wat ik geschreven heb enigszins een antwoord mag zijn op jouw vraag. Ik moet zeggen dat het me zwaar viel om dit antwoord te schrijven. Ik verwacht de wederkomst van Christus. Dan zal de Kerk gelukkig echt één zijn. Tot lof van Zijn heerlijkheid.
Van harte hoop ik dat dit antwoord je tot zegen zal zijn,
Ds. P. C. H. Kleinbloesem
Dit artikel is beantwoord door
P.C.H. Kleinbloesem
- Geboortedatum:13-10-1976
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Status:Actief
