Rouwen om opa

Ik ben een studente van 22 jaar en ben de afgelopen zomer mijn opa verloren (eind augustus). Hij is twee maanden lang erg ziek geweest. Ik ben daar als zijn enige kleinkind erg bij betrokken geweest. Ook bij het moment van overlijden zelf was ik aanwezig. Ik merk dat ik nog steeds vaak verdrietig ben; ik mis hem heel erg. We hadden een bijzondere band samen en het hele stervensproces heeft erg veel indruk op mij gemaakt. Het probleem is dat ik eigenlijk bij niemand hiermee terecht kan. Mijn vriendinnen zijn studentes die vooral geïnteresseerd zijn in stappen en jongensperikelen. Bij hun grootouders komen ze haast nooit. Ze kunnen zich dus niet echt voorstellen dat ik nog steeds verdriet heb, ook omdat opa al oud was (86). Ik kan ook wel begrijpen dat op een gegeven moment iedereen een keer overlijdt, maar dat betekent toch niet dat ik hem niet mag missen? Ik zie vooral het moment dat hij stierf steeds voor me. Mijn familie is niet onaardig, maar ze zijn opgegroeid met het idee “niet huilen, flink zijn, doorgaan met het leven.” Het is ook niet dat ik niet doorga. Ik volg een masterstudie, ga binnenkort stage lopen en heb leuke contacten. Maar hierover kan ik dus niet echt m'n ei kwijt. Soms schaam ik me ook gewoon dat ik zo lang doe over het rouwen. Hebben jullie misschien tips voor mij?

Het is te begrijpen dat je verdrietig bent over het overlijden van je opa. Vooral als enig kleinkind heb je zeker een bijzondere band met je opa gehad. Het is goed als er een goede  familieband mag zijn. Dat is toch iets dat de Heere geeft in een familie. Vergelijk dat eens met families die voortdurend met elkaar in onmin leven. Dan is het een zegen dat je zo’n goede band mag hebben. Sterven grijpt ons aan en zet ons mensen stil. Vooral ook, dat je bij het sterven aanwezig was, is wel heel aangrijpend. Misschien is het wel een eerste keer  dat je zo dicht bij een sterfgeval betrokken was. Hoe het ook zij, het is aangrijpend. Bovendien ga je niet een leeftijd begraven, maar wel je opa met wie je lief en leed hebt gedeeld.

Nu blijkt dat je ook anders bent dan je familie die wat nuchter en misschien wel ongevoelig met rouw en verdriet omgaat. Daarbij teken ik wel aan dat karakter hierbij een grote rol speelt. Er is verschil van karakter en persoonlijke instelling. Er is ook verschil van emotie. Het betekent intussen niet dat iemand die weinig tranen toont, geen verdriet zou hebben. Je  moet daarmee voorzichtig zijn, daar de een -die weinig emotie toont- heel anders omgaat met verdriet, dan de ander die misschien heel veel emotie toont. Daarvoor moet je wel oog hebben. Ieder mens heeft immers een ander karakter. Verdriet mag er zijn. De kortste tekst in de Bijbel spreekt over Jezus,  Die bedroefd was bij het graf van Lazarus: “Jezus weende” (Johannes 11). Er zijn ook verborgen tranen en stille tranen, die anderen niet zien! Het is wel een troost dat de Heere de moeite en het verdriet aanschouwt, opdat we het in Zijn hand leggen (Psalm 10). Dat geldt ook voor jou, nu je jouw opa zo sterk mist.

Verder noem je vriendinnen die niets begrijpen van je verdriet. Ze gaan stappen en leven zo hun eigen leven. We moeten constateren dat velen in onze tijd de dood zo ver mogelijk verdringen. Het is niet meer dan een biologisch proces. Ontdekkend is dat in Genesis in het geslacht van Kain niet één keer vermeld wordt dat er uit dat geslacht stierven, in tegenstelling tot het geslacht van Seth, waarin steeds het sterven vermeld wordt. De uitleg is dat men zo de dood verdrong of spotte met de dood, want Lamech, een nakomeling van Kaïn, bezong de wraak en de moord. Zo ziet de wereld er ook nu uit in de media, binnen onze postmoderne cultuur. Met de dood wordt gespot.

Daarnaast wordt ook waar dat de liefde in het laatste der dagen zal verkouden. Dat blijkt ook tegenwoordig. Veel jongeren hebben weinig contact met grootouders en vaak ook niet met  de eigen ouders. Maar vergeten wordt dat we met het sterven allemaal in leeftijd gelijk zijn, want dan is het eeuwigheid. Daarin is geen verschil voor jong en oud. Sterven zullen we allemaal, tenzij Christus voor ons sterven terugkomt.
 
Je hoeft je niet te schamen dat je nog verdriet hebt. Je mag echt verdriet hebben. Daarvan zijn vele voorbeelden in de Bijbel aanwezig. Alleen moet je voorzichtig zijn je verdriet te koesteren. Het lijkt me goed dat je daarom wel probeert de draad in het leven weer op te pakken. David moest na het verlies van zijn kind ook weer verder. Daarom waste hij zich en zalfde zich, at en dronk weer na het sterven van zijn kind. Opvallend was vroeger al -en ook nu nog wel- dat men een broodmaaltijd had na de begrafenis. Dat betekende eigenlijk dat zo het leven van hen die achterblijven weer mag doorgaan.

Werken en bezig zijn kan soms voor afleiding zorgen. Vergeet vooral het gebed niet. Christus alleen kan meevoelen met onze rouw en verdriet, daar Hij Zelf alle verdriet kent. Hij heeft onze zonden en ook onze wonden op Zich genomen.

Laat dit sterven je vooral verbinden in het gebed aan de troon der genade. Zo krijg je antwoord op alle levensvragen. Bovendien is het zo’n rijke troost dat er in het boek Openbaring staat, dat de Heere alle tranen van onze ogen zal afwissen. Letterlijk staat er zelfs “elke traan.” Dat betekent dat de Heere zo nauwkeurig omgaat met verdriet.

Ds. P. Molenaar,
Lunteren

Dit artikel is beantwoord door

Ds. P. Molenaar

• Geboortedatum:
  22-05-1945
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Lunteren
• Status:
  Actief

105 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven