De werken niet weer binnenhalen

Laatst zei een dominee bij ons dat je uit moet kijken dat je “de werken niet weer binnen haalt” (remonstrantisme) door te zeggen dat je zelf kunt geloven. Maar je mag toch geloven? Of moet je echt op wachten tot het gegeven wordt? Maar dan ben je toch super lijdelijk! Je moet je genadetijd toch niet verknoeien door te wachten? Kan het niet zo zijn dat het toch 100 procent Godswerk is en toch 100 procent jouw verantwoordelijkheid?

Beste vraagsteller,

Je stelt een heel belangrijke vraag. Hoe kom ik aan het ware geloof? Wachten tot het je gegeven wordt? Of niet wachten maar gewoon beginnen, want het is toch je eigen verantwoordelijkheid?

Naar mijn bescheiden mening is er in je vraag een valse tegenstelling verborgen en wordt niet goed duidelijk wat je met “eigen verantwoordelijkheid” bedoelt. Wij zijn namelijk voor een heleboel dingen en op veel terreinen verantwoordelijk. Wij zijn verantwoordelijk voor het milieu, voor onze gezondheid, voor onze tijdsbesteding, enz. Maar “verantwoordelijk” is nog niet hetzelfde als “in staat om”. Laat ik dit mogen toelichten met een eenvoudig voorbeeld.

Stel je voor dat je van iemand de opdracht hebt gekregen om -laten we zeggen- zijn schuur te verven. Hij heeft je genoeg geld gegeven om verf en andere spullen te kopen. Onderweg naar de winkel heb je zelf echter dat geld uitgegeven aan een nieuw mobieltje wat je zo graag wilde hebben. Van het geld dat je over hield heb je nog één busje verf gekocht, maar bij het openen van die ene bus heb je hem ook nog uit je handen laten vallen, zodat alle verf is weggelopen. Hoe zal die man reageren als hij dit verhaal hoort? Hij zal zeggen: jij bent verantwoordelijk. Ik had je genoeg geld gegeven om zoveel verf te kopen dat je als het moest de hele buurt wel kon schilderen. Jij bent verantwoordelijk. Maar je bent niet meer in staat om te doen wat je moest doen. En dat door eigen schuld!

Iets dergelijks is er met ons mensen aan de hand als het gaat om de relatie met God. Wij zijn inderdaad verantwoordelijk. Op die verantwoordelijkheid moeten we ook worden aangesproken. Maar dat is iets anders dan suggereren dat wij dus ook in staat zijn om te doen wat God van ons vraagt. Onze verantwoordelijkheid is tegelijk onze schuld. Door eigen schuld hebben wij de gaven die God ons had gegeven verknoeid en verspild. Nu zitten we met lege handen.

De vraag is dus volgens helemaal niet of je meer of minder lijdelijk bent, of juist andersom: of je meer of minder zelf aan de slag wilt... We moeten ons eerst een goed realiseren waar we het over hebben. De vraag is of we onze schuld en verantwoordelijkheid echt zien. Zo ja, dan ga je oprecht aan de Heere belijden: ik heb gedaan wat kwaad is in Uw ogen. Ik ben zo dwaas geweest om bij U weg te lopen. Ik heb Uw ‘geld’ voor mezelf gebruikt en Uw ‘gaven ‘verknoeid. Geloof je dit ook? Bij het ware geloof hoort dat je leert geloven dat je de grootste van de zondaren bent. Geloof je dat? Dan moet je zeker je genadetijd niet verknoeien, maar dat zul je dan ook niet doen, want nu voel je in je geweten dat er haast bij is.

Geloven... hoe kom ik eraan? Is het Gods werk, of moet ikzelf ‘ervoor kiezen’? Ik heb een vraag aan je. Kun jij op commando verliefd worden? Neen, natuurlijk niet. Zo is het ook met het geloof.  Dat is niet een kwestie van een beslissing. Ik heb nog nooit een jongen horen zeggen: ik heb besloten dat ik vanavond verliefd wordt op M. En bij degenen die wel zoiets zouden zeggen kun je er gerust aan twijfelen of zij wel weten waar ze over praten. Geloven is net zo iets als verliefd worden. Je wordt overrompeld door de liefde van de Ander. Hoe is het mogelijk, dat die God, Die mij zoveel had toevertrouwd, en die ik zo heb bedroefd, Wiens gaven ik zo heb verknoeid, mij nog niet de rekening heeft gepresenteerd? Hoe is het mogelijk, dat die God klaarblijkelijk zoveel om mij geeft, dat Hij Zelf een weg heeft bedachten een manier heeft gevonden om mij van mijn schuld te ontheffen. De rekening van mijn schuld... heb je je al eens afgevraagd of je die ooit zou kunnen betalen? Hoe is het mogelijk, dat die God Die ik beledigd heb, uit ombegrepen zondaarsliefde de rekening van mijn schuld heeft gepresenteerd aan Zijn lieve Zoon?

Als die pijlen je hart gaan treffen, de pijl van de wet die ons onze schuld laat zien, en de pijl van het evangelie dat ons de Zaligmaker laat zien, dan wordt je getroffen in je hart. Getroffen en verslagen. Dan kun je niet anders meer dan deze God bewonderen en... liefhebben. Dat is het geloof.

Lees zondag 7 van de Heid. Catechismus er nog maar eens op na. De Heilige Geest werkt het. Hij gebruikt daarvoor het heilig evangelie. Hij laat je het grote wonder zien van Gods ontferming. Dat alleen kan ons hart breken. En dan is het zoals een oude dominee vroeger eens zei: ’het gaat vanzelf of het gaat helemaal niet.’ In elk geval moet God en God alleen de eer krijgen.

Ik hoop dat ik zo een beetje op je vraag ben ingegaan,

Met hartelijke groeten,
ds. H. Korving

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Korving

• Geboortedatum:
  01-12-1954
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Urk
• Status:
  Actief

194 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven