Narcistische neigingen

Ik heb erg veel narcistische neigingen. Het lijstje dat aangeeft of je wel of geen narcistische neigingen hebt, is bij mij positief. Oftewel, ik herken mij erin. Het komt waarschijnlijk doordat ik mij altijd minderwaardig heb gevoeld en dat ik ontzettend vaak bevestiging zocht in mijn omgeving, maar die niet (voldoende) heb gekregen. Ik wil niet narcistisch zijn, daarom probeer ik het van binnen te houden. Maar ik vind mijzelf belangrijk en ik ben geobsedeerd door successen van artiesten (bij mij dan). Ik denk ook dat ik onvervangbaar ben. Toch is dat niet zo. Dat weet ik heel goed, maar ik bedenk het wel steeds. Hoe kan ik hiervan genezen worden?

Beste …,

Dat je je herkent in bepaalde narcistische neigingen, wil nog niet zeggen dat je een narcist bent! Eerlijk gezegd vind ik dat de ellende van allerlei lijstjes over diverse persoonlijkheidsstoornissen die overal en nergens en dus ook op internet circuleren en waar mensen al dan niet oordeelkundig gebruik van maken. Nogmaals, je kunt wel bepaalde kenmerken van een type persoonlijkheid zijn, maar daarmee is nog niet gezegd dat je ook een afwijking of een stoornis hebt. Sommige dingen kunnen ook door omstandigheden ontstaan zijn of versterkt worden en daarmee kun je dan ook in de meeste gevallen aan de slag aangezien deze dan ook veranderbaar zijn.

Laat ik je een voorbeeld mogen geven.

Recent sprak ik een jongen die in gesprek met een medestudent tot de conclusie was gekomen dat hij 29 van de 33 kenmerken van ADD had –zij beschikten samen ook over zo’n lijstje– dus ja, hij moest dat dus wel zijn. Toen ik tegen hem zei dat ik daar niet eens over wilde praten, maar eerst maar eens naar hemzelf en naar zijn levensomstandigheden wilde kijken, was hij aanvankelijk verbaasd. Aan het einde van het gesprek was hij echter opgelucht: door tijd en situatie heen was hij bepaalde kenmerken van ADD gaan vertonen, maar hij was het pertinent niet! Het gaat nu ook een stuk beter met hem!

Jij zegt dat je je vaak minderwaardig hebt gevoeld en dat je bevestiging hebt gezocht in je omgeving.

Ook daar heb ik vragen bij: Voel jij je minderwaardig of ben je het ook? Bij dat laatste kan ik mij namelijk niets voorstellen. Natuurlijk: ik zie wel verschil tussen mensen, maar de één is niet minder waard dan de ander. We kunnen wel anders zijn, maar niet minder. In de ogen van onze God zijn wij allemaal schepsels die gemaakt zijn naar Zijn beeld. Dat is bepaald niet minderwaardig, maar eerder koninklijk! De vraag is natuurlijk wel wat je met dat beeld van God doet wat Hij in jou achtergelaten heeft…

De tweede vraag heeft te maken met de bevestiging die je zoekt. Je doet dat, zeg je, voornamelijk in je omgeving. Waarom doe je dat? Ik kan je nu al vast zeggen dat dit niet werkt. Je waarde wordt niet bepaald door wat je hebt, wat je kunt, hoe je eruit ziet, of de kwaliteit van je relaties. Ook hier kom ik weer uit bij God Zelf: je waarde, je identiteit wordt niet bepaald door iets buiten jezelf, de complimentjes van anderen, enzovoort, maar door wie je mag zijn in Christus. Het gaat erom dat Hij de Heere is in je leven. Hij wil je basis zijn, de grond van je bestaan. Hij wil niets liever dan je onvoorwaardelijk liefhebben. En als Hij je Heere is, dan ben je het niet zelf, dan is het niet je carrière, niet je uiterlijk, niet je prestaties, niet je good looks, enzovoort. Dan zoek je de bevestiging dus niet in de mensen om je heen, maar in Hem. En dan ziet de wereld er meteen heel anders uit. Dat is een waarde, een identiteit die je niet zelf hoeft te verdienen, ook geen identiteit waar je recht op hebt, maar die je mag ontvangen door de Heilige Geest. Dan werkt het dus van binnen naar buiten! Dan gaat het er niet meer om dat jij belangrijk bent, maar dat Jezus Christus de Belangrijkste is in je leven. Dan wil je Hem graag laten zien! Niet jij, maar Hij!

Waarom houden mensen van je? Omdat je zo’n leuk kunstje kunt? Of omdat je stoer bent? Of omdat het altijd gezellig is met jou? Altijd wat te lachen? Of omdat je altijd van die leuke kuiltjes in je wangen krijgt als je lacht? Of houden ze gewoonweg van je om wie je bent? Waarom zou God je liefhebben? Omdat je zo goed je best doet? Trouw in je Bijbel leest? Laat ik het maar eerlijk zeggen. God heeft je niet lief omdat jij nu eenmaal jij bent, zoals dat bij mensen nu eenmaal heel vaak werkt. Hij houdt van je omdat Hij Hij is. Met Zijn hele hart en een onveranderlijke liefde. Daarom gaf Hij het liefste wat Hij had, Zijn Zoon. Zodat jij jij kunt worden. Net als Hij. Wat zul je dan een mooi mens worden! Ik hoop dat jij en je omgeving daarvan zullen gaan genieten de komende tijd!

Drs. Els J. van Dijk

Dit artikel is beantwoord door

drs. E.J. (Els) van Dijk

• Geboortedatum:
  28-01-1956
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Actief

208 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven